M Feld TBM259

8

Projektowanie procesu technologicznego

części klasy wał

Części maszyn klasy wał występują powszechnie w każdej maszynie i w każdym urządzeniu. Należą one do elementów technologicznie najprostszych. Mimo że ich różnorodność pod względem kształtów i wymiarów jest bardzo duża, to zasadniczo procesy technologiczne dla nich mogą być opracowane wg jednolitego procesu ramowego. Zróżnicowanie tych procesów wystąpi jedynie w przypadku: występowania obróbki cieplnej, cieplno-chemicznej, wałów z otworem osiowym i wałów niesztywnych.

Procesy technologiczne wałów są związane przede wszystkim z operacjami toczenia i szlifowania walcowych powierzchni zewnętrznych, jak również z innymi operacjami dokonywanymi na tych powierzchniach, jak: wykonywanie rowków wpustowych, wielo wy pusto w, gwintów, otworów poprzecznych.

8.1. Wymagania obróbkowe dla części klasy wał

Wymagania obróbkowe stawiane przez konstruktorów częściom maszyn klasy wał dotyczą otrzymania odpowiedniej chropowatości, klasy dokładności i wzajemnego położenia poszczególnych powierzchni, w tym przede wszystkim współosiowości czopów.

Wymagania te są obecnie bardzo duże. Parametr chropowatości R_a dla czopów osiąga wartość 0,32 firn, a dla urządzeń bardzo dokładnych nawet 0,04 h-0,01 pm; czopy należy wykonać najczęściej w klasie dokładności szóstej, a nawet piątej.

Współosiowość czopów dokładnych, nawet jeżeli nie była narzucona na rysunku konstrukcyjnym, musi być zachowana w dość ścisłych tolerancjach. Uzyskanie jej zresztą nie nastręcza specjalnych trudności, gdyż w celu poprawnego przebiegu procesu technologicznego wykonuje się w wałach specjalne bazy obróbkowe w postaci tzw. nakiełków. Właściwie zaprojektowany proces technologiczny ma bardzo istotne znaczenie dla osiągnięcia wymagań postawionych przez konstruktora. Poprawnie zaprojektowany rysunek konstrukcyjny wału stopniowanego przedstawiono na rys. 8.1.