Przedsiębiorstwo turystyczne w gospodarce wolnorynkowej G Gołembski (144)

145

1. Charakterystyka oddziaływania pośredniego na przedsiębiorstwi

zmianom mody, na jego kształt i wielkość wpływa konkurencja międzynarodowa, a także negatywne trendy związane z nadmiernym rozwojem i eksploatacją dotychczasowych centr ruchu turystycznego.

Wszystko to zmusza państwo do nieustannej interwencji zarówno w sferze ogólnokrajowej, jak i wobec przedsiębiorstw. Sfera ogólnokrajowa dotyczy działań związanych z utrzymywaniem stabilizacji politycznej oraz prowadzenia polityki marketingowej dotyczącej całego kraju. Dotyczy ona także kształtowania ogólnej polityki zagospodarowania turystycznego (plan zagospodarowania turystycznego kraju) i dbałości (za pośrednictwem swoich organów terenowych) o harmonijny rozwój poszczególnych regionów, kształtowanie nowych regionów oraz stymulowanie nowych form ruchu turystycznego.

W sferze mikro powinnością państwa jest ułatwianie rozwoju branży (która -jak to staraliśmy się wykazać - jest wybitnie prorozwojową). Ułatwienia te dotyczą roli państwa w spożytkowaniu wydatków publicznych dla rozwoju turystyki.

Jakimi metodami posługują się władze gospodarcze w celu oddziaływania na decyzje ekonomiczne samodzielnych przedsiębiorstw? Jest to system kształtowania instrumentów ekonomicznych wyznaczających reguły gry na rynku. Do instrumentów tych należą: podatki, oprocentowanie kredytów, zasady polityki kredytowej, przepisy prawa celnego, amortyzacja, narzuty na płace, kształtowanie się cen energii i innych elementów kosztotwórczych, ustawy antymonopolowe i inne. J. Śliwa wymienia jeszcze takie instrumenty, jak taryfy, marże i prowizje, przeliczniki walutowe czy regulacje ogólne dotyczące polityki płac¹. A. Koźmiński dodaje tu te instrumenty, które nazywa autonomicznymi regulatorami przepływu pieniądza, do których-jego zdaniem

-    należą swobodnie kształtujące się ceny dóbr i usług, kapitału rzeczowego i finansowego (m.in. kursy walut i oprocentowanie kredytów) oraz płace².

Instrumenty te, zwane także parametrami, nakłaniają - jak już wspomniano

-    przedsiębiorstwo do działań zgodnych z intencjami Centrum gospodarczego kreującego politykę ekonomiczną państwa. Jednakże od chwili uruchomienia bodźca do reakcji nań upływa pewien okres. Nie jest on jednolity. Zależy od rodzaju bodźca i siły jego oddziaływania, a także od ogólnych uwarunkowań

-    przede wszystkim poziomu inflacji.

Skuteczność systemu pośredniego oddziaływania na przedsiębiorstwa uzależniona jest od uwarunkowań ogólnych i rynkowych. Wśród uwarunko-

1

   J. Śliwa, Strategia finansowania..., PWE, Warszawa 1985, s. 35.

2

   A. Koźmiński, Współczesne koncepcje..., s. 202.