103
§ 13. Obroty i kłady
wysokości tych wierzchołków nad płaszczyzną fi. Po przebyciu opisanych torów, wierzchołki trójkątów zajmą na płaszczyźnie fi położenia Ax, BY, Gx, których oddalenia od rzutu V równe są oddaleniom rzutów pionowych A", B”, C" od rzutu pionowego l" osi l, np. S' Ax — 8" A". W ten sposób otrzymujemy kłady wierzchołków, a po połączeniu kład AXBXGX trójkąta ABC.
W opisanej konstrukcji rolę osi Z może spełniać ślad poziomy ha płaszczyzny a, a rolę płaszczyzny fi rzutnia pozioma jit (por. an. 46).
d)
Rvs. 2.107
Jeżeli z rysunku 2.106 wyodrębnimy kład boku AC (rys. 2.107a), wówczas otrzymamy konstrukcję zwaną kładem trapezowym odcinka (trapez A'C'CX Ax). Przyjmując swobodnie oś Z (2.107b) na wysokości jednego z końcowych punktów odcinka, odmierzamy w ten sposób tylko różnicę ich wysokości; wtedy rzeczywistą wielkość Ax C' nazywamy kładem różnicowym odcinka.
Z konstrukcji kładu korzystamy także w przypadku kreślenia rzutów utworów płaskich o kształtach i położeniach z góry zadanych. W końcowej fazie takiego zagadnienia przeprowadzamy konstrukcję kładu w odwrotnym porządku.
Oto przykład: Punkt 8 leżący na poziomo-rzutującej płaszczyźnie a (rys. 2.108) jest środkiem leżącego w niej kwadratu o bokach 2 cm nachylonych do rzutni poziomej pod kątami 30° i 60°; wykreślić rzuty tego kwadratu. Bozwiązanie: IsTa dowolnej wysokości (względem punktu S) wybieramy oś x12 kładziemy płaszczyznę (jej punkt 8) na rzutnię poziomą. W odległości 1 cm i kładu 8X kreślimy odcinek A x By =2 cm nachylony do osi obrotu a' pod ;m30° i uzupełniamy punktami Cx i Dx kład kwadratu. A teraz z powrotem ay płaszczyznę a i kwadrat o kąt 90° aż do ustawienia pionowego. Wtedy chołki zakreślą ćwierci okręgów i w rezultacie otrzymamy na rzucie a’ oraz ecięciu z prostopadłymi wykreślonymi z kładów Ax, ... rzuty poziome ... wierzchołków A,... Ezuty pionowe wierzchołków otrzymamy na odno-