skanuj0029(1)

Zakażenia szpitalne

do zaburzeń funkcji życiowych drobnoustrojów. Produkty uboczne sterylizacji -woda i tlen, które rekombinują z aktywnych składników plazmy, są usuwane poprzez wietrzenie. Metoda jest bezpieczna dla chorych oraz personelu medycznego. Skutecznie niszczy wszystkie formy drobnoustrojów. Niewątpliwą zaletą tego systemu jest krótki cykl (tylko 75 min) przebiegający w temperaturze 40-60*C i możliwość sterylizacji narzędzi i urządzeń termolabilnych wchodzących w bezpośredni kontakt z tkankami i płynami ustrojowymi chorych. Narzędzia i urządzenia medyczne po wielokrotnej sterylizacji plazmowej nie wykazują zaburzeń w funkcjonowaniu (nie ulegają rozkalibrowaniu czy rozregulowaniu) ani toksyczności w badaniach in vitro i in vivo. Generalnie, metoda ta jest polecana do wyjaławiania endoskopów oraz innych urządzeń medycznych o maksymalnej długości 31 cm. posiadających światło (tunel) o średnicy nie mniejszej niż 6 mm. Dla urządzeń o większej długości lub mniejszej średnicy konieczne jest dodatkowe stosowanie tzw'. wzmacniaczy (adaptorów - busterów'), które strumień aktywnej plazmy wprowadzają bezpośrednio do światła sterylizowanego urządzenia. Plazma nie może być wykorzystywana do sterylizacji płynów- oraz produktów wykonanych z lnu, papieru i celulozy.

Sterylizacja chemiczna

Chemosterylizatory są płynnymi środkami używanymi do sterylizacji niektórych urządzeń medycznych. Najczęściej stosowane są kwas nadoctowy i aldehyd glutarowy. Działanie bakteriobójcze kwasu nadoctowego jest wynikiem utleniającego działania mieszaniny kw-asu nadoctowego, octowego i nadtlenku wodoru, czyli postaci, w jakiej kwas znajduje się w roztworze. Zaletą tej metody jest niska temperatura (50*C), krótki czas sterylizacji (30 min) i nietoksyczność produktów końcowych procesu (tlen i kw'as octowy). Czas sterylizacji aldehydem glutarowym jest bardzo długi (10 godz.), ponadto ze względu na toksyczność związku konieczne jest staranne płukanie sprzętu po sterylizacji. Specjalna aparatura umożliwia zanurzenie sterylizowanych przedmiotów w automatycznie przygotowanych środkach chemicznych. Jak dotąd, nie zostały opracowane wskaźniki biologiczne do kontroli procesu sterylizacji środkami chemicznymi.

Metody radiacyjne

Z metod sterylizacji radiacyjnej wykorzystywane jest głównie promieniowanie gamma, które jest stosowane w przemyśle do wyjaławiania sprzętu jednorazowego użytku.

Kontrola sterylizacji

Kontrola sterylizacji, to potwierdzenie skuteczności działań biobójczych. czyli tzw. „technologicznej osi redukcji mikroorganizmów”. Oś redukcji obejmuje

postępowania higieniczno-sanitarne wobec powierzchni od momentu jej skażenia. aż do pozyskania jałowości. tj. działania takie jak: nawilżanie sanityzujące. dezynfekcję wstępną, dezynfekcję właściwą, suszenie, sterylizację. Efekt sterylizacji zależy również od innych uwarunkowań, a w szczególności od: czystości linii technologicznej,

przetrzymywania - magazynowania półwyrobów w warunkach wolnych od kontaminacji mikroorganizmami patogennymi, wyboru właściwej metody i techniki sterylizacyjnej,

wyboru właściwego zapakietowania sprzętu i wzoru załadunku w komorze ste-rylizacyjnej,

wyznaczanie właściwych czasów ważności posterylizacyjnej. przechowywanie materiałów wysterylizowanych w warunkach wolnych od skażenia.

Kontrola samego procesu sterylizowania w urządzeniu sterylizującym, to: okresowa kontrola zainstalowania urządzenia w danych charakterystycznych warunkach, łącznie z mediami zasilającymi;

-    okresowa kontrola procesów (programów) „uprawomocnionych" - przygotowanych przez wytwórcę, ewentualnie programów „projektowanych” przez użytkownika;

codzienna kontrola sprawności urządzenia (najczęściej jest to tzw. kontrola poranna):

-    bieżące monitorowanie każdego z procesów, tj. ciągłe potwierdzanie warunków sterylizacji, potwierdzanie utrzymania parametrów krytycznych procesu w wymaganym czasie ekspozycji.

Kontrola uzupełniająca to okresowa analiza i wnioskowanie w sprawie:

-    napraw, awarii, konserwacji urządzeń itp.,

-    efektów sterylizacji opisanych roczną analizą odczytów testów monitorujących procesy wyjaławiania;

-    efektów sterylizacji opisanych w ramach „Szpitalnego programu kontroli zakażeń”.

Monitorowanie bieżące (testowanie procesu) odbywa się metodami fizycznymi. chemicznymi i biologicznymi, które pomagają „tworzyć” udokumentowane dowody, zapewniające wysoki stopień pewności, że w procesie wytwarzany jest produkt ściśle odpowiadający założonym specyfikacjom i charakterystyce jałowości (wytyczne FDA dotyczące ogólnych zasad walidacji - 1987 r.).

Dokumenty dowodowe składają się na „procedurę do uzyskiwania, rejestrowania i interpretowania danych wymaganych do wykazania, że proces (sterylizacji) będzie konsekwentnie zgodny z uprzednio określoną specyfikacją” (Norma EN 554: 1994).

357