skanuj0065 2

Zakażenia szpitalne

fekowaną komórkę ludzką. Komórki wegetatywne w tym samym czasie dają prze/ podział 4-12 komórek. Proces podziału ,jyncytium" na komórki wegetatywne nazwano konsolidacją.

Postać syncylialna Proteus, obdarzona wielką liczbą rzęsek, jednocześnie wykazuje bardzo silną ekspresję genów kodujących hemolizynę. proteazy i ureazę, które decydują o patogcnności szczepów, co koreluje ze zdolnością do inwa zji komórek układu moczowego.

Przy zastosowaniu przeciwciał blokujących eksperymentalnie wykazano, że rzęski są niezbędne pałeczkom Proteus do infekcji nerek oraz ran oparzeniowych. Markerem dyfercncjacji jest ekspresja flagelliny związana z cyklicznością całego zjawiska. Komórki Proteus pokonują jednowarstwowy nabłonek, aby dostać się do leżącego pod nim miąższu nerki. Komórki wegetatywne Proteus cechuje znikoma zdolność wnikania do komórek eukariotycznych - 0.2% w porównaniu do wysoce inwazyjnych szczepów Salmonella i Yersinia (do 50%) oraz Vibrio para haemoliticus.

Pałeczki Proteus wydzielają proteazę rozcinającą przeciwciała sekrecyjne w drogach moczowych oraz proteazy skierowane przeciw białkom tkanek gospodarza. Leczenie zakażeń układu moczowego wywołanych szczepami Proteus sp. utrudnia nierzadkie współistnienie kamieni moczowych oraz częsta, zwłaszcza u mężczyzn, kolonizacja okolicy ujścia cewki. Pałeczki są z natury wrażliwe na większość leków przedwbakteryjnych, z wyjątkiem nitrofurantoiny, która wykazuje aktywność anty bakteryjną w środowisku kwaśnym, a Proteus alkalizuje mocz do pH 8.

Od kilku lal pojawiły się w IPCZD szczepy Proteus mirabiiis wysoce oporne, wrażliwe jedynie na imipenem, aztreonam i amikacynę. Czasem szczepy te są wrażliwe również na chinolony. Zakażenia tymi szczepami występują na różnych oddziałach i są to typowe zakażenia szpitalne. Pierwotnie szczep oporny mógł zostać zawleczony z zewnątrz. Po raz pierwszy był izolowany w 1994 roku z kału dziecka hospitalizowanego w oddziale nefrologicznym. Jednocześnie dziecko miało zakażenie układu moczowego, a szczep len izolowano również z rany po wenesekcji.

Pałeczki Klebsiella wytwarzają ureazę w mniejszych ilościach niż Proteus oraz mają bardzo obfite polisacharydowe otoczki. Również powodują uporczywe zakażenia dróg moczowych, pozostawiające trwałe zmiany martwicze w nerkach.

Klebsiella pneumoniae posiada fimbrie typu 1 (pospolite), których rolę w patogenezie zakażeń układu moczowego potwierdzono eksperymentalnie u zwierząt, oraz fimbrie typu 3, wiążące się do V typu kolagenu w macierzy międzykomórkowej nerek. Połączenie z kolagenem powoduje adhezję do błony pod-stawnej kanalików nerkowych, torebki Bowmana i naczyń krwionośnych. Fimbrie te łączą się również z komórkami nabłonkowymi obecnymi w moczu. Występowanie fimbrii typu 3 nie jest związane ze szczególnym rodzajem zakażenia -pyclonephriiis, cystitis czy też bakteriurią bezobjawową. Częściej występują one u szczepów wyodrębnionych z kału (90%) niż izolowanych z moczu. Dane te wskazują na brak związku między występowaniem fimbrii typu 3 u Klebsiella pneunwniae a zakażeniem układu moczowego u ludzi, chociaż właściwość ta z pewnością daje przewagę selekcyjną pałeczkom, które znajdują się w nerkach, łyp 1 fimbrii występuje u 80% szczepów Klebsiella pneunwniae izolowanych z moczu, w tym u prawie wszystkich chorych z odmiedniczkowym zapaleniem nerek (pyelonephritis). Fimbrie te reagują z receptorami o resztach mannozowych, co powoduje powinowactwo bakterii do miedniczek nerkowych i kanalików pro-ksymalnych nerek.

Badania epidemiologiczne szpitalnych szczepów Klebsiella pneunwniae mogą wykazywać dużą różnorodność serotypów lub też dominację jednego na danym oddziale. W doniesieniach oizolatach szpitalnych często wymieniany jest serotyp K2. Wśród izolatów z przypadków zakażeń układu moczowego częściej powtarzają się serotypy K2. K8. K9, KIO, K21. Inni badacze z kolei nie obserwują częstszego występowania wybranych serotypów.

Klebsiella pneunwniae wytwarza aerobaktynę dużo rzadziej niż Escherichia coli izolowana z przypadków zakażeń układu moczowego (3%) i właściwość ta charak-leryzuje w równym stopniu szczepy izolowane z moczu, jak i z kału.

Szpitalne zakażenia układu moczowego często wywołuje Enterobacter clo-acae i Enterobacter aerogenes. Szczepy tych bakterii, wyselekcjonowane przez stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum, są wysoce oporne na cefalospory-ny III generacji, pozostając wrażliwymi na aminogłikozydy.

Pałeczki Gram(-). a zwłaszcza Escherichia coli. Klebsiella. Pseudomotias. powodujące nawracające, trudno leczące się zakażenia układu moczowego, charakteryzują się specyficznym sposobem bytowania w drogach moczowych Tworzą one na powierzchni nabłonków biofilm - cienką warstwę komórek pokrytą polisacharydową macierzą (niatrix). Komórki tworzące biofilm wykazują bardzo obniżony poziom metabolizmu - jest to główną przyczyną ich przeżywalności w trakcie anty-biotykoterapii, gdyż większość antybiotyków i chemioterapeutyków działa na komórki aktywne i dzielące się. Poza tym lek bardzo słabo penetruje przez warstwę polisacharydów pokrywającą biofilm. Z tych powodów do zabicia bakterii tworzących biofilm potrzeba nawet 100 razy wyższego stężenia antybiotyku niż do zabicia bakterii planktonowych. Po uwolnieniu bakterii z biofilmu nadal pozostają one wrażliwe na konwencjonalne stężenie antybiotyku.

W dobie antybiotykoterapii częste zakażenia szpitalne powoduje Enterococcus faecalis, ziarenkowiec należący do normalnej flory jelitowej oraz bytujący na błonach