Zdjęcie3906

Rozdział 3

Przyczyny dysleksji

3.1. Pierwotne i wtórne przyczyny dysleksji rozwojowej

Od najwcześniejszych prób opisania dysleksji rozwojowej zakładano, że ma ona konstytucjonalne podstawy. Wynikało to przede wszystkim z powodu przeniesienia terminu „dysleksja” z neurologii dorosłych, którego dokonano ze względu na podobieństwo objawów trudności występujących u dzieci do obserwowalnych w czynności czytania skutków uszkodzeń określonych obszarów mózgu u dorosłych. Przez niemal sto lat rozważania te miały charakter w większości spekulacyjny, rzadko i w niewielkim stopniu potwierdzony empirycznie, co stanowiło poważny argument dla przeciwników uznawania dysleksji za rzeczywiste zaburzenie rozwojowe (Habib 2000).

Dopiero ostatnie trzydziestolecie, dzięki coraz doskonalszym technologiom pozwalającym na badanie struktury i funkcjonowania mózgu, przyniosło stopniowy postęp w poszukiwaniu neurobiologicznych dowodów potwierdzających konstytucjonalne tło dysleksji.

Dziś wiadomo już z całą pewnością, że pierwotne przyczyny dysleksji mają charakter neurobiologiczny, odnoszący się do wyposażenia genetycznego, struktury i funkcjonowania układu nerwowego oraz do czynników środowiskowych działających na rozwój układu nerwowego dziecka w okresie pre- i perinatalnym. Stanowią one biologiczne i neuropsycholo-giczne czynniki odpowiedzialne za występowanie określonych patomecha-nizmów na poziomie funkcji poznawczych, które w tym ujęciu można rozpatrywać jako przyczyny wtórne dysleksji czy innych zaburzeń uczenia się (rys. 3.1).