60 I. WIADOMOŚCI TEORETYCZNE. ZADANIA. PRZYKŁADY ROZWIĄZAŃ
/
/
Rys. 1.5.5
Na rysunku 1.5.5 zilustrowano tw. 1.
Wniosek. Odwzorowanie obszaru za pomocą funkcji holomorficznej i różnowartościowej jest konforemne.
Inwersja odwzorowuje konforemnie C — C.
Złożenie dwóch odwzorowań konforemnych obszaru jest odwzorowaniem konforemnym tego obszaru.
Jeżeli spełnione są założenia tw. 1, to odwzorowanie : Dx —~ jest konforemne.
Odwzorowanie pierwszego stopnia
z^w = az+b dla z 6 C, a, b e C, a ^ 0 (1.5.3)
(w (oo) = oo) jest złożeniem:
jednokladności o środku O: Wi = \a\ z obrotu o kąt arg a wokół O: w2 — ea"“ Wj
oraz
przesunięcia o wektor [b, 0]: w = w2 + b
Odwzorowanie (1.5.3) jest różnowartościowe na płaszczyźnie domkniętej C i przekształca ją konforemnie na C. Odwzorowanie odwrotne do (1.5.3) jest także odwzorowaniem pierwszego stopnia.
Homografia. Odwzorowanie z-*- w = H(z), gdzie
— , a b\
DH = C, a, b, c, d s C i A = ] 0
c dt
(1.5.4)
nazywamy homografią. Jeżeli c = 0, to homografia jest odwzorowaniem pierwszego stopnia. Jeżeli c # 0, to homografię (1.5.4) nazywamy właściwą; wówczas
c c cz+d
więc homografia właściwa jest złożeniem odwzorowania pierwszego stopnia wt = cz + d, inwersji w2 = — oraz ponownie odwzorowania pierwszego stopnia
A a
w —--w2 + —
c
c
Złożenie dwóch homografii jest homografią (składanie nie jest przemienne). Homografia jest różno wartościowa i przekształca konforemnie C na C. Odwzorowanie H~l jest także homografią.
Twierdzenie 2. Dla każdych różnych punktów zt, z2, z3 e C istnieje dokładnie jedna ho-l/rafia H taka, że H (zj) = 0, H(z2) = oo oraz H (z3) = 1, przy czym
(1.5.5)
H (z) = • -?-3—'Z-Ł-
z-z2 Z3-Z,
Twierdzenie 3. Dla każdych różnych punktów zu z2, z3e C i dla każdych różnych punk-tśw tv1( w2, Ws e C istnieje dokładnie jedna homografia H taka, że H (z*) = wt, dla k = 1, 2, 3, pty czym
• h'3~w'2 = • Z3~Z2. (h- = H(z)) (1.5.6)
W — W2 W3 — Wi Z — Z2 Z3— Zj
Prostą na płaszczyźnie C uzupełnioną punktem oo nazywamy okręgiem niewłaściwym.
Twierdzenie 4. Każda homografia H odwzorowuje okrąg L (być może niewłaściwy) na okrąg hi może niewłaściwy), przy czym obrazy punktów symetrycznych względem L są punktami syme-ttc.nymi względem H (L).
|p-z4M<7-^|=r2 ar9(ę~z0)-<żrg(p—z0)
Rys. 1.5.6
Na rysunku 1.5.6 zilustrowano pojęcie punktów symetrycznych względem okręgu (z0 i oo tą także punktami symetrycznymi względem okręgu |z—z0| = r).
Twierdzenie 5. Dwuparametrowa rodzina homografii z—z0
w = e“
z—za
gdzie 6 € R, z0 e C i Im z0 > 0
(1.5.7)
:cdstawia wszystkie i tylko te homografie, które odwzorowują pólplaszczyznę {ze C: Im z > 0} i kolo |h>| < 1.
Twierdzenie 6. Dwuparametrowa rodzina homografii z—z0
w = e"
gdzie Os R, z0 e C i |z0| < 1
(1.5.8)
z0 z— 1
pnedstawia wszystkie i tylko te homografie, które odwzorowują kolo |z| < 1 na kolo |v*>| < 1.
Odwzorowanie z -* w = e* jest różno wartościowe na każdym obszarze (pasie) {zeC: • •: Imz< a+2it A a 6 R} i przekształca go konforemnie na obszar (C — {0})—(we C: 0 < •: |w| < + oo a Arg w — a).
Rys. 1.5.7