/
CIĘŻARÓWKI POLSKIE
1919 - 1939
PZInż. 222
W drugiej połowie lat trzydziestych, gdy istniały już w Wojsku Polskim związki pancerne (bataliony czołgów różnych typów l dywizjony pociągów pancernych rozmieszczone w całym kraju), rozpoczęto organizowanie większych jednostek pancerno-motoro-wych o dużej ruchliwości, wyposażonych co prawda nie najlepiej w broń pancerną, lecz silnie nasyconych artylerią - zwłaszcza przeciwpancerną i ciężką bronią maszynową. W 1937 roku utworzono pierwszą jednostkę tego typu -10 Brygadę Kawalerii Zmotoryzowanej, a przed samą wojną następną - Warszawską Brygadę Pan-cerno-Motorową.
Opracowane w tym czasie plany rozwojowe podawały zarówno zasady organizacji dalszych jednostek jak i ich wyposażenia w sprzęt pancerny i transportowy krajowej produkcji.
Podstawowym środkiem transportu piechoty zmotoryzowanej byty samochody ciężarowe Polski Fiat: 1,5-tono-we typu 618 I 2,5-tonowe typu 621 L produkowane seryjnie w Fabryce Samochodów Osobowych i Półciężaro-wych (FSOIP) Państwowych Zakładów
Inżynierii (PZInż.) w Warszawie Pojazdy te, poza zewnętrznym przystosowaniem do funkcji militarnych, nie wykazywały istotnych różnic w stosunku do wozów, sprzedawanych na rynku cywilnym.
W oddziałach pancerno-motoro-wych nieopancerzony transporter piechoty, współdziałającej z jednostkami przełamania (czołgi, samobieżne działa pancerne) musi charakteryzować się dobrymi własnościami terenowymi, a jednocześnie, jako bardziej narażony na zniszczenie, musi mieć możliwie prostą i tanią konstrukcję
W „MT" 7/85 opisywałem już jedno z prototypowych rozwiązań: samochód półgąsienicowy PZInż. 202, o uniwersalnym zastosowaniu (ciągnik i transporter). Był on jednak zbyt nowatorski i skomplikowany, aby wejść wówczas do produkcji seryjnej. Jego współkon-struktor, inż. Edward Habich z Biura Studiów PZInż. (po wojnie profesor Politechniki Warszawskiej i Wojskowej A-kademii Technicznej), opracował więc lżejszy model, oparty na podzespołach Polskiego Fiata 618. Nowy pojazd, półgąsienicowy PZInż. 222 pomyślnie przeszedł próby laboratoryjno-tereno-we przeprowadzone w ostatnich miesiącach 1938 roku i po rozpoczęciu produkcji (w końcu 1939 roku) stanowić miał podstawowe wyposażenie oddziałów kawalerii zmotoryzowanej Dzięki daleko posuniętej unifikacji podzespołów z seryjnie produkowaną półciężarówką (zasadnicze różnice sprowadzały się do zastosowania wózka gąsienicowego i przesunięcia do przodu tylnego mostu), prace kon-strukcyjno-przygotowawcze trwały niepełny rok. Można było sądzić, że cena pojazdu - niezbyt wygórowana - zawierać się będzie w granicach od 7 100 zł (wartość Polskiego Fiata 618) do 10 000 zł. a może nawet osiągnie nieco większą kwotę nie przekraczając jednak 15 tys. zł. tj. ceny produkowanego seryjnie półgąsienicowego ciągnika C4P, opartego na podzespołach 2,5--tonowej ciężarówki Polski Fiat 621. PZInż. 222 miał silnik typu PZInż. 357 (Polski Fiat 118A) gażnikowy, 4-cylind-rowy, dolnozaworowy o pojemności 1,944 dm* i mocy 45 KM (33 kW) przy 3 600 obr/min, chłodzony wodą oraz skrzynię biegów o 4 przełożeniach do jazdy w przód (biegi 3 i 4 synchronizowane, cichobieżne) i jednym do tyłu, stosowaną nie tylko w półciężarówce typu 618 ale i w osobowym Polskim Fiacie 518. Pojazd wyposażony byt w terenowy reduktor I - na żądanie - w mechanizm różnicowy z automatyczną blokadą, działającą samoczynnie w trudnych warunkach pracy. Odpowied-
/
54