94293001

614

A. ROSNER

otrzewnej (margo ?nesovaricus). Miejsce to nazywamy wnęka (hilus ovariii. Pochodzą one z tętnicy jajnikowej (art. ocarica). Ta sama drogą wnikają do jajnika nerwy należące przeważnie do zakresu nerwu sympatycznego.

Jajowód czyli trąbka <Tuba Falloppiae).

(patrz ryc. 117).

Jajowody są przewodami łączącymi jamo macicy z jamą otrzewnową w pobliżu zewnętrznego końca jajnika. Ponieważ jama macicy komunikuje przez pochwę ze światem zewnętrznym, przeto za pośrednictwem jajowodów istnieje połączenie między powierzchnią ciała a jamą otrzewnową.

Niewielki kawałek trąbki przechodzi przez ścianę macicy w pobliżu jej dna w rogu prawym i lewym. Kawałek ten, wysłany błoną śluzową trąbki, objęty jest jednak muskulaturą macicy i nosi nazwę części macicznej trąbki (pars interstitialis łubae). Otwiera się do jamy macicy otworem (ostium uteri-tmm łubae). Długość jego odpowiada naturalnie grubości ściany macicy w tern miejscu. Poza ścianą macicy przybiera jajowód kształt rurki i ma własne ściany mięsne i własną pokrywę otrzewnową. Rurka ta 10 do 15 cm. długa nie jest jednak wszędzie jednakowa. W pobliżu macicy na przestrzeni 3 do 6 cm. ma trąbka przebieg prosty i światło nadzwyczajnie wąskie. Jest to węzina jajowodu (pars isthmica łubae). Dalej na zewnątrz staje się trąbka nieco grubszą, łukiem zawija się ponad jajnikiem, tracąc przeto swój przebieg prosty. Część ta nie odgraniczona bynajmniej ostro od poprzedniej jest dłuższą (7—9 cm.) i nazywa się część bankowa trąbki (pars ampullaris łubae). Kończy sie otworem (ostium abdominale łubae), objętym jakby strzępkami odwiniętymi na zewnątrz i tern odwinięciem przypominającymi koniec trąby. Strzępki te (fim-briae łubae) są liczne; długość ich wynosi 1—1’5 cm. Jeden z nich jest atoli dłuższy; po wolnym brzegu kreski trąbkowej sunie on ku trąbkowemu końcowi jajnika, do którego dochodzi. Długość jego wynosi do 3 cm. Cały jajowód w przebiegu swoim poza ścianą macicy pokryty jest otrzewną. Tylko wolny koniec jajowodu ujściem brzusznem otwiera się wprost do jamy otrzewnowej. Otrzewna pokrywająca trąbkę pochodzi z więzu szerokiego; oddzielają od ściany mięsnej wiotka tkanka łączna podsurowicza; otrzewna ta tworzy na dolnym brzegu trąbki zdwojenie czyli kresk« (mesosalpinx).

Ściana jajowodu składa sie z wyścielającej jego wnętrze błony śluzowej i z warstwy mięsnej, llłona śluzow⁷a, pokryta nabłonkiem wałeczkowym migawkowym, tworzy fałdy podłużne znacznie wybitniejsze w' pobliżu brzusznego, niż macicznego jej końca. W ampulli na fałdach tych tworzą się liczne wtórorzę-dne fałdy, co na przekroju poprzecznym daje obraz niezmiernie zawiły, usprawiedliwiający nazwę trąbkowego labiryntu. Migawki poruszają się w kierunku od ujścia brzusznego ku macicy. AV błonie śluzowej jajow^rodu nie ma żadnych gruczołów. W błonie mięsnej rozróżniamy warstwę zewnętrzną podłużną nie silnie rozwiniętą i wewnętrzną okrężną, wybitnie silniejszą.

Unaczynienie trąbki pochodzi z obu tętnic zaopatrujących narządy kobiece wewnętrzne, t. j. z tętnicy macicznej (art. u ter^: na) i jajnikowej (art. oraricaprzeważnie jednak z tej ostatniej. Cały szereg gałązek trąbkowych (rami tubarii) wnika w ścianę trąbki przez kresk, (mesosclpinx). Tą samą drogą wchodzą i nerwy.