94293201

616

A. ROSNER

kich więzów znachodzimy prócz naczyń krwionośnych i chłonnych oraz nerwów te narządy lub więzy, które w macicę z boków wnikają, iak jajowody, więzy okrągłe (lig. rołundum) i więzy jajnikowe (lig. otarii proprium).

Kształt macicy przyrównywany bywa zwykle do kształtu gruszki. Trzymając się tego porównania, musimy powiedzieć, ze gruba cześć gruszki odpowiada trzonowi, wąska szyi macicznej, przyczem sam koniec tej części wąskiej znajduje się w pochwie. Trzon macicy nie jest jednak jak gruszka na poprzecznym przekroju kolistym, tylko od przodu i tyłu spłaszczonym, więcej od przodu, niż od tyłu. W skutek tego mówić możemy o ścianie przedniej i tylnej i o brzegach, prawym i lewym macicy. Tylko te brzegi pozbawione są pokrywy otrzewnowej, tu bowiem rozpoczynają się skrzydła więzów szerokich.

Szyja nie jest tak jak trzon spłaszczoną; jest więc podobniejszą do wąskiej części gruszki.

Macica ma w środku światło wysłane błoną śluzow^Tą. Światło szyi macicznej u osób dorosłych, które nie rodziły, ma kształt wrzecionowaty, gdyż przewód szyi (canalis cervicis) jest najszerszy w środku, najwęższy zaś na obu końcach. Koniec dolny przewodu szyi otwierający się na końcu części pochwowej, do pochwy, jest u osób, które nie rodziły, otworkiem małym, okrągłym o gładkich brzegach i nosi miano ujścia zewnętrznego (orificium ułeri externum)„ Górny koniec przewodu szyi równie w^rąski jak dolny, zwany ujściem we-wnętrznem (orif. ut. intermim) jest miejscem, w którem przewód szyi przechodzi w jamę trzonu macicy (Cacum ułeri). Jama ta jest raczej szczeliną, gdyż dwie płaskie ściany wysłane błoną śluzową, ściana przednia i tylna nie pozostawiają pomiędzy sobą istotnego światła. Dlatego to na przekroju przo-dowo-tylnem jama macicy przedstawia się jako szczelina, na przekroju zaś czołowym poprowadzonym przez boczne brzegi macicy i miejsca ujść macicznych jajowodów, a więc w ten sposób, że przednia ściana zostaje oddzieloną od tylnej, widzimy na obu odciętych od siebie ścianach przestrzeń trójkątną, wysłaną, blado-różową błoną śluzową. Dolny kąt trójkąta leży w miejscu ujścia wewnętrznego, dwa górne, prawy i lewy w miejscu ujść macicznych jajowodów.

Ściana macicy składa się od zewnątrz ku wewnątrz z otrzewny, mięśnia i błony śluzowej. Dotyczy to trzonu i tylnej ściany części nadpochwowej szyi; boczna i przednia ściana szyi nadpochwow^Tej pozbawione są powłoki otrzewnowej. Część pochwowa pokryta jest od zewnątrz tym samym wielowarstwowj m płaskim nabłonkiem, który wyściela pochwę.

Tak błona śluzowa, jak i w'arstwa mięsna przedstawiają się rozmaicie w trzonie a w szyi. Pochodzi to stąd, że fizyologiczne znaczenie trzonu a szyi jest zgoła odmienne. Trzon ma dać w błonie śluzowej pomieszczenie dla zapłodnionego jaja a w chwili porodu ma siłą własnej ściany mięsnej wydalić to jaje na zewnątrz. Szyja odgrywa natomiast role w tych procesach bierną. Wydzielina gruczołów szyi ma niewątpliwie znaczenie dla wędrówki plemnika, który przez kanał ten przejść musi, na co zresztą zwrócono uwagę przy omawianiu wpływów chemotaktycznych na ruch plemników. Wśród porodu przewód szyi, nie zachowuje się czynnie i stanowi, podobnie jak pochwa, przewód, przez który płód przejść musi.

btruktura warstwy mięsnej trzonu macicznego jest niezmiernie zawiła.