Magazyn6
5001

442

BEZROBOCIE — BIAŁORUŚ

robotnych ubezpieczonych — jako odsetek ogółu ubezpieczonych; liczbę bezrobotnych w związku zawodowym — jako odsetek liczby ogólnej jego członków. Przy zestawieniach o charakterze ogólnym należy specjalnie pamiętać, czy obejmują one wszelkie zawody, czy tylko niektóre (np. z wyłączeniem rolnictwa).

W Polsce są ogłaszane dane statystyczne, pochodzące z urzędów pośrednictwa pracy, oraz liczby bezrobotnych, pobierających zasiłki.

Literatura: Bureau International du Trarail: Lor mitho-des des 8tatisiiques du chćmage oraz La deujihne confćrence inter-nationale de* slatiaticiem du travail. Genire 1926. — John Lind-borg: Essai dWablistement d'une mesure intemationale du chćmage. „Bemie Internationale du Travail^u Oct. 1932. Tenie De quelques probltmo* relatifs <ł 1'ćtablissement des nombres-indices du chćmage, ibid. Avr. 1934. — Mary van Kleeck: The federal unemploymcnt cenzus of 1930. Journal of the American Sta-tistical Society 1931. Proceedingn str. 189. — Ooorge B. L. Ar-ner: The census of unemployment ibid. 1933. Proceedingn, str. 48.

J. Wiśniewski.

Białoruś.

Otwarta kraina o powierzchni około 200000 km² w dorzeczu średniej Dźwiny, średniego Dniepru oraz górnego i średniego Niemna. Traktat ryski przeciął te obszary granicą polityczną, przydzielając zachodnie Polsce, wschodnie zaś Z. S. S. R., który stworzył z nich „Białoruską Sowiecką Socjalistyczną Republikę" (B. S. S. R.). Na całym obszarze Białorusi mieszka przeszło 8 ooo ooo ludzi. Białoruś jest równiną więcej typową na południu, gdzie dotyka Prypeci, niż na północy lub w środku, gdzie Łysa Góra (347 in) na wyżynie mińskiej uważaną bywa nietylko za najwyższy punkt ziem białoruskich, ale wogóle całej zachodnio-rosyjskiej niziny. Odroślą wyżyny mińskiej przekraczają także granice Polski, przyczem niektóre tamtejsze kulminacje, jak np. koło Rakowa (350 m), dosięgają poziomu wyniosłości spotykanych na obszarze Białorusi Sowieckiej. Klimat w północnej i środkowej części B., w związku ze znaczną wysokością bezwzględną tych stron, jest chłodno-kontynentalny, w części zaś południowej właściwy już Krainie Wielkich Dolin, gdzie docierają jeszcze wyraźne wpływy atlantyckie, które zaznaczają się także w przenikających daleko na północ odgałęzieniach równiny poleskiej, jak to widzimy nad dolną Berezyną oraz nad Ptyczą, Słuczą i innemi rzekami uchodzącemi do Prypeci. Wskutek tego, gdy w Mozyrzu lód pokrywa rzekę (Pry-peć) średnio tylko 109 dni w roku, to Berezynę pod Borysowem 124, Dniepr pod Mohylowem 127, a Dżwinę pod Witebskiem aż 131. Okoliczność ta wywiera poważniejszy wp>ływ ekonomiczny wobec żeglowności głównych rzek B. Zarówno bowiem po Prypeci, jak i po Dnieprze, a nawet po Soży

1    Dźwinie, mimo nieuregulowania tych strug, mogą krążyć parostatki. Pewne znaczenie komunikacyjne ma także Berezyna (żeglowna wdół od Borysowa), a połączona kanałem za pośrednictwem rz. Ułły z Dżwiną. — B. nie posiada żadnych zgoła skarbów mineralnych i przedstawia kraj typowo rolniczy, gdzie niegdzie jak np. w okolicach Słucka, gdzie zjawiają się loesy, bardzo urodzajny. Zresztą na B. przeważają grunta gliniaste, lub gliniasto-piaszczyste, a najwyższe odcinki wzniesień morenowych zalega najczęściej ciężka glina z dużą ilością głazów narzutowych. Tylko na Polesiu mają przewagę ziemie lekkie (piaski) oraz bagienno-nizinne, które dominują także na północy w dorzeczu Dźwiny. Od r. 1925 władze B. S. S. R. przystąpiły bardzo energicznie do osuszania tamtejszych błot i bagien, zwłaszcza na Polesiu, przyczem plan meljoracyjny przewiduje ukończenie wszystkich głównych robót odwadniających w ciągu najbliższych lat 17. B. zarówno na obszarach należących do Polski, jak i w granicach Republiki Sowieckiej, wykazuje ciągle jeszcze znaczny procent zalesienia, choć rozległe i zwarte kompleksy leśne należą już i tutaj do rzadkości. Największe z nich spotykamy na Polesiu. Przeważa sosna i świerk.

Białoruska Sowiecka Socjalistyczna Republika (B. S. S. R.) obejmuje przestrzeń 125 950 km^s, w czetn na grunta orne wypada 46000 km² (36,5% ogólnej powierzchni kraju), na łąki i pastwiska 26200 (20,8%). na lasy 31 400 (25,0%), a na nieużytki 17900 (14,2%). Bydła rogatego w r. 1927 zarejestrowano na obszarze B. S. S. R.

2    257 ooo sztuk, koni 1 096 ooo, trzody chlewnej 2 337 ooo i owiec 3 239 ooo. Według spisu l grudnia 1926 r. B. S. S. R. liczy 4 983 240 mieszk., czyli 39,5 ^na 1 km². 86% ludności zajmuje się rolnictwem, a tylko 2,r% przemysłem, w ogromnej przewadze rękodzielniczym. Najgęściej zaludnione są urodzajne okolice Mińska, Słucka, trójkąt Orsza-Mścisław-Mohylew,