166 LEON KARWACKI
i nie podkopuje poważnie stanu ogólnego, Osobiście nie widziałem ani jednego zeiźcia śmiertelnego w rumień ach. Jednak już z przytoczonego wyżej materjału kazuistycznego widać, że zdarzają się przypadki zejścia śmiertelnego i to wyłącznie wskutek zmian pozaskórnych. Podręczniki nie podają statystyki śmiertelności tego cierpienia, sądzę jednak na mocy dostępnej mi literatur y, że śmiertelność musi być mżej 1%.
W rumieniach, powstających na tle gruźliczem lub też u gruźliczych, wybuch rumienia może spowodować obostrzenie się sprawy gruźliczej, jak wynika z przytoczonych wyżej spostrzeżeń, toteż rokowanie, pomyślne co do samej sprawy rumieniowej, nabiera cech mniej pomyślnych co do choroby zasadniczej. To samo odnosi się i ao trądu.
Leczenie rumieni powinno uwzględniać dwa wskazania: usunięcie lub złagodzenie zaburzeń ogólnych, płynących z zatrucia swo stego białkiem drob-noustrojowem, i leczenie samych rumieni.
Otóż w wielu razach wykwity sprawiają chorym tak mało dolegliwości, że wszelkie zabiegi lekarskie są zbędne. W razie silnej bolesności wskazane są okłady z wody gulardowej lub z roztworu octanu glinowego.
Leczenie ogólne w wielu razach zresztą wywiera wpływ korzystny i na zmiany skórne.
Chorzy gorączkujący powinni leżeć w łóżku.
Ustalenie tła ekologicznego w każdym poszczególnym przypadku rumienia decyduje o charakterze leczenia ogólnego. Z tego wynika, że leczenie musi być bardzo ściśle indywidualizowane. Leczenie rumieni, powstaj ^cych na tle uczulenia gruźliczego, musi się wzorować na leczeniu spraw gruźliczych wogóle. Ze względu na specjalną wrażliwość nie można w tern cierpieniu polecać skóry, jako miejsca wprowadzania leków. Wyjątek stanowi tuberkulina, która w rumieniu stwardniałym Bazina dawała czasowo dobre wyniki miejscowe, nie chroniąc jednak od nawrotu.
W rumieniach, rozwijających się na tle gośćcowem, miałem doskonałe wy liki po przetworach salicylowych. Autorzy niemieccy zalecają także atofan.
To samo, co mówiłem o tle gruźliczem, stosuje się i do tła zimniczego, rzeżączkowego, przymiotowego, meningokokowego i t. p. Leczenie zakażeni." podstawowego może uchronić obieg krwi i organy od przewlekłego zatruwania się obcem białkiem i napadów uczulenia na tern tle. W rumieniach na tle zimmozem, w których chinina sama zawodziła, miałem doskonały wynik po wlewaniu neosalwarsanu i podawaniu chininy.
W cierpieniu pokrewnem, mianowicie w chorobie posurowiczej, dziel: NETTEROWI wszedł w użycie chlorek wapnia i inne połączenia wapniowe z tytułu działania zapobiegawczego i leczniczego. Lek ten w dawce 2.0—4.0 g pro die stosowałem niejednokrotnie z dobrym skutkiem w tych razach, gdy nie udawało mi się powiązać wykwitów z określonem tłem etjologicznem. Lek