Magazyn6
4501

937

DRZEWA LEŚNE — DRZEWA UŻYTKOWE EGZOTYCZNE

dukt — drewno odgrywają doniosłą rolę w życiu gospodarczt-m kraju, jako nowoczesny surowiec dla budownictwa, najrozmaitszych gałęzi techniki i produkcji gospodarczej.

Zdobycze ostatnich lat techniki przynoszą nowe fakty, które zwiększają jeszcze bardziej znaczenie drewna małowartościowego, a nawet odpadów drzewnych w życiu go-spodarczem, wskazując na nowe dziedziny, nadające się do zastosowania i spożycia drewna. I tak np. hydroliza di ewna według słynnej metody Bergiusa i innych jest punktem wyjścia do wydostania cukru drzewnego o mniej intensywnej słodyczy, aniżeli cukier buraczany, lub trzcinowy, nadający się według doświadczeń niemieckich, jako wysokowartościowa pasza dla bydła i tuczenia trzody chlewnej. W dal-szem stadjum hydrolizy wzgl. zcukrzania drewna można otrzymać czysty cukier skrobiowy, alkohol etylowy, drożdże o dużej wartości odżywczej, taninę i inne bardzo ważne produkty, jak glicerynę, kwas mlekowy. Rozszerzono stosowanie drewna, jako surowca, nietylko przy produkcji papieru, celulozy, ale także i we włókiennictwie, wprowadzając obok sztucznej przędzy jedwabistej produkcję włókien pilśniących, które pozwalają otrzymać z drewna produkty, zastępujące wełnę, jutę, sizal i konopie manila.

We Francji i w Niemczech rozpowszechnia się coraz więcej zastosowanie drewna do napędu silników spalinowych u samochodów ciężarowych i osobowych, nabierając coraz większej popularności. Nasze śląskie linje autobusowe uruchomiły dotychczas kilka autobusów pędzonych gazem drzewnym, do którego wytwarzania używają węgla drzewnego szczególnie bukowego, jako wysokokalorycznego. Użycie gazu drzewnego może wpłynąć dodatnio na rozwój motoryzacji kraju. Zastosowanie drewna do napędu silników warsztatowych i fabrycznych jest prawdopodobnie kwestją czasu. Wreszcie rozszerza się stosowanie drewna w budownictwie dróg, których nawierzchnię buduje się z klocków drzewnych, przysypanych szutrem i zalanych specjalnie spreparowaną masą.

Te wielostronne możliwości zastosowania drewna do nowych celów stwierdzają w sposób niewątpliwy, że drewno jest jednym z najcenniejszych surowców nowoczesnych, jak najbardziej dostosowanym do coraz szerszych potrzeb naszego organizmu gospodarczego.

J. Miklaszewski.

Drzewa użytkowe egzotyczne.

Potężny kompleks leśny północnej strefy umiarkowanej pod względem warti iści użytkowej drewna nie znajduje odpowiednika w strefach innych. Zarówno olbrzymie, przewyższające tamten obfitością gatunków i bujnością, wiecznie zielone lasy tropikalne jak i lasy stref przejściowych wartości takiej nie reprezentują, brak wśród ich drzewostanów bowiem tej ilości drzew o ważnem technicznie drewnie, zwłaszcza zaś miękkiem która charakteryzuje lasy strefy umiarkowanej chłodnej. Coprawda strefy subtropikalne, zwłaszcza zaś obszary o klimacie śródziemnomorskim i monsunowym posiadają wiele gatunków drzew, których drewno ma duże walory techniczne, przestrzeń jednakże, jaką one w sumie zajmują, jest stosunkowo mała, a stąd i ich rola w gospodarstwie światowem jest niewielka.

Ubóstwu gatunków o technicznej wartości drewna przeciwstawia się niezwykłe bogactwo drzew, które dostarczają cennych, podstawę wielu gałęzi wytwórczości prze myślowej stanowiących, soków-żywic drzewnych. Z pośród drzew, które tym właśnie względom zawdzięczają swe duże znaczenie gospodarcze, w pierwszym rzędzie należy wymienić drzewa kauczukowe, których stwardniały sok mleczny jest podstawowym surowcem w przemyśle gumowym.

Kauczukowce są typowemi drzewami strefy tropikalnej. Wymagają intensywnego gorąca i obfitej wilgoci, a od stopnia posiadania tych warunków zależy zarówno jakość jak i ilość otrzymywanego produktu.

Najważniejszą z roślin, dostarczających kauczuku, jest Hevea brasiliensis, pochodząca z dziewiczych lasów Ameryki Po-łudn. — dziś hodowana na wielką skalę w plantacjach Azji połudn.-wsch.

Głównym kauczukowcem Afryki jest Funtumia elastica, Azji zaś Ficus elastica. Żaden z nich jednakże nie dorównuje gatunkom brazylijskim.

Mimo, że ojczyzną najprzedniejszych kauczukowców jest Brazylja, ciężar produkcji tego surowca spoczywa dziś na olbrzymich plantacjach Azji południowo-wschod-