92
EMERYCI I EMERYTURY
nowych norm uposażeń w służbie czynnej, wprowadziło również podstawową zmianę w ujęciu zagadnień emerytalnych.
Nawiązana w ustawie z dn. 18 marca 1932 r. ciągłość ubezpieczenia emerytalnego w przypadku przejścia ze służby państwowej do innej pracy, podlegającej ubezpieczeniu społecznemu, została w rozporządzeniu Prezydenta z dn. 28 października 1933 r. rozszerzona i ugruntowana w ten sposób, że również osobom przyjętym do służby państwowej okres poprzedniej ich pracy samorządowej lub prywatnej, ubezpieczonej składkami w instytucjach ubezpieczeń społecznych, zalicza się do wysługi emerytalnej w służbie państwowej.
W rozporządzeniu tern zostało również zadekretowane utworzenie Państwowego Zakładu Emerytalnego, wyposażonego w osobowość prawną jako instytucji, majicej za zadanie w drodze kapitalizacji składek emerytalnych wytworzyć podstawę do zasadniczej zmiany systemu finansowego emerytur państwowych, a to przez przejście od systemu repartycji, to jest pokr, wania każdorocznego wydatku na emerytury z ogólnych dochodów budżetowych do systemu kapitalizacji przez gromadzenie rezerw ze składek emerytalnych.
Zasadnicza ta reforma przypadła na okres poważnych trudności gospodarczych, wobec czego reformy tej nie można było przeprowadzić w szerokim zakresie, wymagałoby to bowiem ogromnych rezerw finansowych, jednakże przystąpienie do tej zasadniczej reformy i konsekwentne jej realizowanie zwolni po pewnym szeregu lat wydatki budżetu państwowego od przytłaczającego je ciężaru emerytur.
Państwowy Zakład Emerytalny objął bowiem swoim zakresem działania tylko tych stałych funkcjonarj uszów państwowych i zawodowych wojskowych, którzy są lub będą mianowani od dn. 1 lutego 1934 r. Ponadto Zakład objął wszystkich funkcjonarju-szów państwowych prowizorycznych.
W ten sposób państwo postanowiło odciąć się z dn. 1 lutego 1934 r. od systemu pokrycia budżetowego emerytur dla nowoprzyj-mowanych funkcionarjuszów i wojskowych i przejść na system kapitalizacji, pozostając i^dnak przy dotychczasowym systemie re-parlycyjnym w stosunku do wszystkich czynnych urzędników i wojskowych, mianowanych przed dn. 1 lutym 1934 r. oraz
w stosunku do wszystkich emerytur płaco nych dotychczas ze Skarbu Państwa.
Rozporządzenia Rady Ministrów z dn 6 marca 1934 r. o statucie i o przepisach finansowych dla Państwowego Zakładu Emerytalnego regulują organizację i ustrój władz Zakładu, nadzór państwowy, wysokość składki emerytalnej i zasady tworzenia funduszów i kapitalizacji, zaś rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 28 maja 1934 r.
0 przekazywaniu składek zawiera szczegółowe przepisy, dotyczące ciągłości ubezpieczenia emerytalnego osób, które albo opu-szczają służbę państwową bez prawa do emerytury, albo też są przyjmowane do służby państwowej, posiadając pewne okresy poprzedniej pracy, opłaconej składkami w instytucjach ubezpieczeń społecznych.
W związku z regulacją od dn. 1 lutego 1934 r. czynnych poborów funkcjonarju-szów państwowych i zawodowych wojskowych oraz w związku z przeszeregowaniem osób, pozostających w służbie czynnej, przyznano rozporządzeniem Prezydenta z dn. 9 czerwca 1934 r. 10%-wy dodatek do uposażenia emerytalnego tym emerytom, którzy przeszli w stan spoczynku do dn. 31 stycznia 1934 r. i którzy pozostali nadal w przyznanych im stopniach służbowych
1 szczeblach, według poprzedniej, obowiązującej do dn. 31 stycznia 1934 r., ustawy uposażeniowej. Dodatek 10% przysługuje tym emerytom od dn. 1 kwietnia 1934 r., zaprzestano im natomiast wypłacać od tej daty dodatek mieszkaniowy.
Nowe trudności zrównoważenia budżetu na rok 1936/37 stały się powodem jednego z najdotkliwszych i najbardziej bolesnych ograniczeń w nabytych prawach emerytalnych. Dekretem Prezydenta z dn. 22 listopada 1935 r. postanowiono, nie naruszając zresztą teoretycznego prawa zaliczalności do wysługi emerytalnej polskiej lat służby w b. państwach zaborczych oraz okresów zweryfikowanei pracy zawodowej, że te właśnie lata służby i pracy przy obliczaniu wysokości uposażenia emerytalnego mają być uwzględniane tylko w trzech czwartych rzeczywistej służby, nie uwzględnia się natomiast zupełnie okresów doliczonych do wysługi emerytalnej z tytułu korzystniejszego liczenia (służba wojskowa w ar-mjach b. państw zaborczych w czasie wojny, służba w ambulansach pocztowych i t. p.).