316
GDAŃSK
przy Bank v. Danzig. Rozporządzeniem Senatu z 17. VII. 1935 r. (Dz. U. W. M. Nr. 76 z 1935 r. str. 845) w miejsce gospodarki dewizowej wprowadzono z dniem 18. VII. 1935 r. „gospodarkę guldena gdańskiego", reglamentując obrót wszelkimi środkami płatniczymi w wymianie obustronnej za guldena, czyli chroniąc guldena pozostawiono obrót dewizami wolnym. W miejsce kom. dewizowej weszła komisja dla kontroli guldena (Ueberwachungsstelle fur den Zahlungsverkehr mit dem Aus-lande).
Praktycznie, wskutek wielkiego zapotrzebowania w Gdańsku złotego polskiego (na opłaty kolejowe, cło i t. d.) cyrkuluje on nieoficjalnie jako waluta pomocnicza i jest powszechnie przyjmowany al pari z guldenem, chociaż kasy urzędowe gdańskie robią w przyjmowaniu go trudności i przyjmując obliczają kurs kupna i sprzedaży giełdy gdańskiej: 99,80 gid. = 100 zł. Zarządzenia dewizowe gdańskie (1935 r.), jak i w rok później wydane zarządzenia dewizowe polskie (kwiecień 1936 r.), spowodowały konieczność wzajemnego ułożenia stosunków walutowych na tle tej sytuacji ochronnej. W tym celu zawarte zostały specjalne układy o charakterze walutowo-gospodarczym, a w szczególności: 1) protokół między Rządem R. P. a Senatem W. M. z 8. VIII. 1935 r- w sprawach celnych, walutowych i gosp., 2) protokół między Rządem R. P. a Senatem W. M. z 11. X. 1935 r. w sprawie usunięcia „ujemnego oddziaływania gdańskiej reglamentacji guldena na polski handel i ruch tranzytowy przez obszar
W. M. oraz na swobodny obrót gosp. pol-sko-gd.“ i 3) porozumienie między Rządem R. P. a Senatem W. M. z 9. VI 1936 r. „w przedmiocie uregulowania spraw związanych z oddziaływaniem na Gdańsk polskiej gospodarki dewizowej". (Układy ad 1) i 2) ogłoszone będą w części XI Zbioru dokumentów polsko-gd., układ 3) w części XII tegoż Zbioru. Ostatni Układ ogłoszony został w międzyczasie jako załącznik do rozp. Senatu W. M. w Dz. U. W. M. Nr. 44 z 18. VI. 1936 str. 244).
Stopa dyskontowa Bank von Danzig wynosiła 5%, lombardowa 6% (1936), a od stycznia 1937 r. wynosi 4 i 5%.
2. Budżet. Globalne cyfry budżetu Wolnego Miasta w dochodach i wydatkach:
Rok |
A |
B |
1934/35 |
121 367 290 gid |
79 179 180 gid |
I935/361) |
124 813 640 ,, |
80 923 290 ,, |
1936/37 |
117 184 390 ,, |
77 363 910 .. |
193 7/3 8 |
115 O59 120 ,, |
75 37°23° .. |
') Rok dewaluacji.
Rok budżetowy w Gdańsku biegnie od 1. IV. do 31. III. następnego roku.
W kolumnie B wykazane są cyfry t. zw. „czystych" wpływów względnie wydatków po potrąceniu z kolumny A t. zw. pozycyj przechodnich (Durchlaufende Posten), zaciemniających normalną analizę budżetu (subwencje z Rzeszy, pożyczki, wydatki partyjne?).
Porównanie zatwierdzonych przez Volks-tag wzgl. przez Senat W. M. rachunków budżetowych W. M. za ostatnie 2 lata, przedstawia się następująco:
Dochody |
Wydatki |
Nadwyżka lub deficyt | ||||
1936 |
1937 |
1936 |
1937 |
1936 |
1937 | |
Sejmik gdański (Volks-tag)....... |
8 840 |
8 840 |
132 260 |
*32 53° |
— 123420 |
— 123 690 |
Administracja ogólna . |
1 241 99° |
134153° |
3 989 980 |
4 159 520 |
—2 747 990 |
- 2 817 990 |
Sprawy społ. i zdrów, publicznego . . . . |
20 419 93° |
17 404 070 |
25 347 °3° |
24 224 680 |
— 4 927 100 |
— 6 820 610 |
Oświata, wyznania, kościelne sprawy, nauka, sztuka .... |
3 318 I7° |
3 501 270 |
15 355 380 |
15 897 700 |
—12 037 210 |
—1239643° |
Administracja wewn . |
1 889 260 |
1776 230 |
7 838 070 |
8 325 680 |
— 5 948 810 |
— 6 549 450 |
Sprawy gosp. i praca . |
178 310 |
186 850 |
2 719 430 |
2 781 480 |
— 2 541 120 |
— 2 594 630 |
Sądownictwo .... |
1 538 460 |
1 467 700 |
4 125 550 |
4 098 000 |
— 2 587 090 |
- 2 630 300 |
Roboty publ. przedsiębiorstwa i komunik. |
1 331 780 |
1 393 59° |
3 9ń2 550 |
3 749 58° |
— 2 630 770 |
— 2 355 99° |
Administracja rolna . |
1 029 690 |
1139 620 |
i 150 470 |
I 170 770 |
— 120 780 |
31 15° |
Zarząd poczt i telegr. |
12 445 800 |
13 000 300 |
9 722 380 |
9 889 920 |
+ 2 723 420 |
+ 3 no 380 |
Ogólna admin. finans.. |
73 782 160 |
73 839 120 |
42 841 290 |
40 629 260 |
+30 940 870 |
+ 33 209 860 |
Razem..... |
117 184 390 |
115 °59 !20 |
»7 i84 39° |
115 059 120 |
— |
— |