309
BANKI
y) Grecki Bank Narodowy (do 1928 r.) Bank Grecki (od 1928 r.). Grecki Bank Narodowy rozpoczął działalność w r. 1842 jako bank akcyjny, wyposażony w przywilej emisyjny. Po 1862 r. trudne położenie budżetowe państwa spowodowało wzrost zadłużenia skarbu w Banku, które wyniosło w 1897 r. 150 milj. drachm, wobec emisji biletów w wysokości 134 milj. Po ustanowieniu nad Grecją międzynarodowej kontroli finansowej zadłużenie państwa w Banku stale się zmniejszało, zapas kruszcowo-dewizowy natomiast wzrastał; w ostatnich latach przed wojną Bank zdołał ustabilizować kurs drachmy.
Sytuacja Banku Narodowego po 1918 r. uległa znacznemu pogorszeniu. Rezerwy kruszcowo-dewizowe Banku zmniejszały się, wzrastał natomiast silnie obieg biletów w związku z coraz większem zadłużeniem państwa w Banku. Kurs drachmy ulegał ciągłej deprecjacji i dopiero po uzyskaniu przez Grecję pożyczki międzynarodowej został ustabilizowany w r. 1928 na poziomie 51 213 drachm za kilogram czystego złota, t. j. około 7% poprzedniej wartości parytetowej. Równocześnie rozpoczął działalność „Bank Greek i“, który przejął od Banku Narodowego wraz z przywilejem emisyjnym faktyczną emisję biletów i odpowiadające jej aktywa, t. j. przedewszyst-kiem zapas kruszców i dewiz oraz wierzytelność wobec państwa. Grecki Bank Narodowy przekształcił się z tą chwilą w zwykły bank depozytowy. W okresie po-stabilizacyjnym sytuacja finansowa Grecji oraz Banku Greckiego znów się pogorszyła. W 1931 r. wprowadzono ograniczenia dewizowe; kurs drachmy obniżył się i wyniósł vv końcu 1935 r. około 5 zł za 100 drachm, wobec równi parytetowej 11,56 zł = 100 drachmom.
bilanse greckiego banku narodowego I (OD 1928 r.) BANKU GRECKIEGO (w miljonach drachm).
W końcu roku |
Złoto 1 dewizy |
' Wckmle 1 potyciki |
Dług Państwa I portfel papierów państwo wych |
Obieg biletów |
Zobowią zania natych miast płatne |
19*3 |
252 |
195 |
196 |
235 |
73 |
1918 |
1602 |
293 |
384 |
1258 |
♦43 |
1928 |
5146 |
109 |
3 790 |
5 690 |
2 129 |
1935 |
3 |
I 647 |
5 793 |
6 067 |
4 536 |
Literatura : Bulambioi The National Bank of Greece. Ateny 1 bid. — Sprawozdania roczne Greckiego Banku Narodou oo. — Sprawozdania roczne Banku Greckiego.
Zygmunt Karpiński.
D. BANKI KREDYTU KRÓTKOTERMINOWEGO.
I. Pojęcie i podział. XI Histo-r j a. 1. Starożytność. 2. Wieki średnie. 3. Początki bankowości współczesnej. IJI. Operacje czynne. 1. Uwagi ogólne. 2. Dyskonto. 3. Interes lombardowy. 4. Kredyty akceptowe. 5. Gwarancje. 6. Kredyty in blanco. 7. Kredyty towarowe. 8. Interesy konsorcjo-nalne. 9. Obrachunki z klientami. IV. Operacje bierne. 1. Interes depozytowy. 2. Wkłady. 3. Kredyty zaciągane przez banki. V. Operacje komisowe. I. Inkaso. 2. Przekaz. 3. Handel papierami procentowemi. 4. Handel dew.zami. 3. Operacje arbitrażowe.
6. Ubezpieczenie papierów procentowych. 7. Wynajmowanie skarbczyków. VI. Banki kredytu krótkoterminowego zagranicą. 1. Wielka Brytanja. 2. Francja. 3. Ho-landja. 4. Belgja. 5. Szwajcarja. 6. Włochy.
7. Niemcy. VII. Banki kredytu krótkoterminowego w Polsce. 1. Histo-rja: a) uwagi ogólne, b) były zabór rosyjski, c) były zabór austrjacki, d) były zabór pruski. 2. Przepisy prawne. 3. Dane statystyczne.
W artykule niniejszym za banki kredytu krótkoterminowego uważać będziemy wyłącznie instytucje, których najważniejszą czynnością jest udzielanie kredytów przemysłowi i handlowi na okresy nie przekraczające w zasadzie terminu trzymiesięcznego. Są to banki w formie prawnej spółek akcyjnych, komandytowych, t. zw. domy bankowe, wreszcie spółdzielnie kredytowe itd. B-ki kred. krótkoterm. w niektórych krajach specjalizują się w pewnych gałęziach bankowości: naprz. w Anglji mamy wielkie banki depozytowe, banki handlowe („merchant bankers“), akceptowe itd., we Francji również banki depozytowe, finansujące („banques d’affaires“), jednakże specjalizacja ta zatraca się w ostatnich latach coraz bardziej, gdyż wszystkie, zwłaszcza wielkie, instytucje zajmują się całokształtem operacyj banków kredytu krótkoterminowego. Operacje banków k. k. podzielić można na czynne, przez które banki udzielają kredytu, i bierne, które umożliwiają im korzystanie z kredytu. Prócz tego banki przeprowadzają na rachunek swych klientów operacje komisowe, w których, przynajmniej w zasadzie, z kredytu nie korzystają, ani go nie udzielają.
II. Historja.
1. Starożytność< Najdawniejsze ślady interesów bankowych dotyczą tranzakcyj, objętych w naszych czasach działalnością b-ków kred. krótkoterm. Już w 23 wieku