354
GIEŁDY
złoto czyste próby 999/1000 na dostawę natychmiastową do dni 7 i z dostawą późniejszą (forward) do 2 miesięcy, a srebro standardowe próby: 222/240 = 924/1000,
albo srebro czyste. Złoto standardowe = 22/24 = 9i6*/*/iooo. Dalszemi rynkami zarazem i giełdowemi są Paryż, Berlin, N. York. W Paryżu notuje się we frankach za 1 kg, w Berlinie w markach niemieckich za 1 kg, a w N. Yorku w centach za 1 oz (uncję). W Polsce ceny złota ustala Ministerstwo Skarbu na podstawie ceny złota w Londynie przy przeliczeniu na złote polskie, według notowania dewizy na Londyn na g. w Warszawie. Tak obliczona wartość złota winna odpowiadać cenie oficjalnej, jednak zawsze są różnice, a to z powodu zmienności kursów dziennych.
Przykład: Dnia 28. I. 1936 r. Londyn notował za 1 oz = 140 s 9 d, Warszawa zaś dewizę na Londyn zł 26,24 za 1 £ (funt szter-ling), Polska cena urzędowa wynosiła za 1 g czystego złota = zł 5,9244. (Zamienniki: 1 oz = 31,1035 g; i f = 20spoi2d). Obliczenie przeprowadzamy rachunkiem łańcuchowym:
X zł. |
1 g cz. złota |
3I1C35 g |
I OZ |
I OZ |
140 s icd = (i689d) |
I2d |
I s |
20 S |
1 Ł |
1 Ł |
26.24 zł. |
„ 1689. 26,24
1 «? cz. złota — -
® 31.1035 • 12.20 = zł. 5.9428
Przykład: Dnia 28. I. 1936 r. notuje Londyn srebro standardowe 20 d za 1 oz, Warszawa zaś dewizę na Londyn 26,24
X zł. |
1 g. cz. srebra |
222 |
240 |
31-1035 g |
I OZ. |
I OZ |
20 d |
240 |
26.24 zł- |
1 gram cz. srebra = zł- 0.076. |
W polskim handlu dla przedmiotów sprzedaży ze złota i srebra ustalone są próby dla złota; 960, 750 i 5^3 a dla srebra: 940, 875 i 800 — zawsze na 1000. Oprócz tego mamy w handlu jubilerskim próbę karatową, t. j. na 24 części (1 karat 0,2 g). Na g. warszawskiej, a w rzeczywistości w obrotach pozagiełdowych, jako złoto występuje dawny złoty rubel rosyjski.
Przykład: Wartość złota i srebra na rynku polskim dnia 28. I. 193Ó r., obliczona z cen rubla złotego i srebrnego:
10 rubli w złocie zawiera 7,74232 g cz. złota. Kurs 1 rubla złotego = zł 4,82. 20 rubli srebrnych zawiera 17,99611 g cz. srebra. Kurs 20 rubli srebrnych zł 1,42.
x zł. |
1 g cz. złota |
0774233 |
! 4-82 zł. |
4.82: 0.774233 = zł. 6.225 1 g cz. złota = zł. 6.225.
X zł. |
I 1 g cz. srebra |
17.99611 |
| 1.42 zł |
1.42: 17.99611 = zł. 0.08 1 g cz. srebra = zł. 0 08
Wywóz złota z Polski jest ograniczony tylko do surowca, t. zn. w jakiejkolwiek postaci obrobionej był dozwolony bez żadnych ograniczeń do roku 1937. Obecnie już nie. Giełdowy handel monetami odnosi się do monet w złocie z tern, że muszą one wykazywać pewne minimum wagi (np. na giełdzie warszawskiej 1000 sztuk po 20 franków = 6 440 kg, dolarów = 1.67 kg, suwerenów = 7.96 kg, imperjałów starych = 6.54 kg, nowych = 0.858 kg, a 2 740 marek niemieckich = 1 kg cz. złota). Za brakujący gram sprzedawca bonifikuje kupującemu według przepisów giełdowych. Przy tranzakcjach złotem, srebrem, lub monetami za pośredniczenie uiszcza się stręczne, kurtaż, wynoszące zależnie od g. od do
b) Dewizy. Dewiza jest środkiem płatniczym, opiewającym na obcą walutę (zagraniczną) 1 płatnym zagranicą. Do takich międzynarodowych środków płatniczych należy czek, przekaz, wpłata i wypłata bankowa, weksle, wystawione na walutę zagraniczną i tamże płatne. Zaliczają również do dewiz i banknoty banków emisyjnych zagranicznych. Istotnych różnic w technice handlu, w szczególności w notowaniu kursów, między banknotami a dewizami niema i dlatego oddzielnie omawianie ich odpada, najwyżej można zaznaczyć, że kurs (cena) banknotów jest przeważnie niższy, a to z uwagi na większe koszty przesyłki i ubezpieczenia. Wartość dewizy, t. j. jej kurs ustala się na g. i ogłasza 3-ma sposobami a mianowicie: 1) Przez notowanie ceny
dewizy, t. zn. kurs podaje wartość dewizy w walucie miejsca notowania za pewną ilość (1 albo 100) jednostek obcej waluty (t. zn. notowanie bezpośrednie); zmienna jest waluta notowania, czyli waluta własna a waluta notowana, t. j. obca, jest stała. 2) Przez