564 ADOLF BECK
zbiera się w szerokich zatokach żylnych, które biegną wzdłuż be-leczek ku wnęce, gdzie łączą się i zlewają w żyłę śledzionową.
Ta budowa śledziony każe przyjąć, że komórki jej muszą wywierać znaczny wpływ na krew, która przez nią przepływa, i to wpływ nie tylko natury chemicznej. Przedewszystkiem jest rzeczą stwierdzoną, że w pulpie śledziony, podobnie jak w gruczołach limfatycznych, |yo wstają przez rozmnaż a n i e s i ę c i a ł k a białe. Wskazują to nie tylko badania mikroskopowe, ale i następujące spostrzeżenia: krew otrzymana z żyły śledzionowej zawiera więcej ciałek białych niż krew tętnicza; białaczka (leukaemia), polegająca na ogromnem wzmożeniu się ciałek białych we krwi, cechuje się olbrzymim nieraz przerostem śledzion}7, a szczególnie rozrostem ciałek Malpighiego. Zauważono także, że jeżeli się w przypadku leukemii pochodzenia śledzionowego drażni przez skórę śledzionę prądem indukcyjnym, przez co wywołuje się jej kurczenie się i wydostanie się jej zawartości do ogólnego obiegu krwi, to natychmiast zwiększa się przez to liczba białych ciałek krwi w ogólnym obiegu.
Wycięcia śledziony niejednokrotnie już dokonano u ludzi w celach leczniczych, a u zwierząt dla badań fizyologicznych; nie wywołuje ono żadnych szkodliwych następstw. Po usunięciu śledziony zauważono — chociaż niezawsze — przerost gruczołów limfatycznych oraz zwiększenie czynności szpiku kostnego, które to tkanki obejmują wtedy zastępczo funkcyę śledzion}’.
Ciałka czerwone powstają w śledzionie tylko w czasie życia płodowego, a w dorosłych organizmach tylko u płazów ogoniastych i u ryb. W preparatach ze śledziony płodu (i wymienionych zwierząt dorosłych) znajdujemy też liczne hema-toblasty, które dają poczętek ciałkom czerwonym fp. niżej). Nato
miast stanowi śledziona u w s z^y s t k i cdy kręgo w có w
w życiu pozapło |
dowein miejsce, w |
którem stare |
1 ciałka czerwone |
ulegają rozpadowi. |
Zapatrywanie to |
opiera się przedewszystkiem na tern, że w pulpie śledziony znajdujemy wiele komórek zawierających w swojej protoplazmie bądź całe ciałka czerwone, bądź też ich szczątki. Są to duże leukocyty, które dzięki swym własnościom fagocytycznym pochłonęły ciałka czerwone. Ciałka te rozpadają się stopniowo w ciele leukocytów, a jako produkt rozpadu hemoglobiny powstają w końcu połączenia częścią barwikowe, częścią bezbarwne, zawierające żelazo (hema-