Magazyn63301

*

M

Mac Culloch John Ramsay.

M. urodził się dn. i. III. 1789 r. w Wi-thorn, w Szkocji. Studjowal w Edinburgu. W latach 1817—1827 pisywał artykuły gospodarcze i polityczne dla pisma edinburg-skiego „Scotsman", które nawet w latach 1818—1820 redagował. Od r. 1818 do 1837 pisywał też artykuły do „Edinburgh Re-view“. W r. 1828 został powołany na katedrę ekonomiki na Uniwersytecie Londyńskim, która została dla niego wtedy utworzona; zrzekł się jednak tego stanowiska w r. 1831. W r. 1838 został mianowany inspektorem przy ..Stationary Office" w Londynie. Na stanowisku tern pozostał do śmierci. Od r. 1834 był członkiem Instytutu Francuskiego, a od r. 1843 członkiem zagranicznym Academie des Sciences morales et politiques. Umarł dn. 11. XI. 1864 r.

M. był przyjacielem i jednym z najwybitniejszych uczniów Ricarda. Praca jego ograniczała się głównie do popularyzowania i rozwijania teoryj wielkiego mistrza. Jak Ricardo, może nieumiejętnie, ale głęboko stawiał wszystkie problemy, tak M. te same zagadnienia podawał w sposób łatwy, ale nie zawsze z pelnem ich zrozumieniem. Pracą swą przyczynił się do tego, że niejednokrotnie teorje Ricarda w błędnem ich przez niego postawieniu przyjmowały się powszechnie i zostają nieraz po dziś dzień powtarzane w podręcznikach ekonomiki. Tak było z teorją wartości Ricarda, którą M. uprościł, idąc zresztą za pewnemi sugestja-mi Ricarda, w ten sposób, że z teorji, opartej o koszty produkcji, stała się ona teorją, opartą wyłącznie na pracy. Opieranie wartości na pracy prowadziło M. do przyjmowania pracy za jedyną wogóle przyczynę bogactwa. Kapitał jest dla niego niczem in-nem, jak starą pracą, zysk zaś z kapitału jest tylko inną nazwą na płacę za dawną pracę. W ten sposób M., opierając się na Ricardzie, zbudował pomost między nim a Marxem i socjalistami. Poza tern M. stał na stanowisku bezwzględnego liberalizmu, który u niego był tak konsekwentny, że dopuszczał nawet prawo strajków celem wyrównania warunków konkurencyjnych. Skrajny liberalizm M. dał początek znanemu później kierunkowi części ekonomistów angielskich — manchesteryzmowi.

Ważniejsze prace M.: An Essay on a Re-duction of the Interest of National Debt. London 1816. — A Discourse on the Rise, Progress, Peculiar Objects and Importance of Political Economy. Edinburg 1825. — The Principles of Political Economy. Edinburg 1825. — An Essay on the Circum-stances which determine the Ratę of Wages. Edinburg 1826. — Observations on the Duty on Seaborne Coal and on the Peculiar Duties and Charges on Coal in the Port of London. London 1830. — Historical Sketch of the Bank of England. London 1831. — Observations on the Influence of the East India Company’s Monopoly on the Price and Supply of Tea, and on the Commerce with India, China etc. London 1831. — Treatise on the Principles, Practice and Hi-story of Commerce. London 1831. — A Dic-tionary, Practical, Theoretical and Historical of Commerce and Commercial Naviga-tion. London 1832.— Observations Illustra-tive of the Practical Operation and Real Ef-fect of the Duties on Paper, Showing the Expediency of their Reduction or Reappeal. London 1836. — A Statistical Account of the British Empire. London 1837. — A Dic-tionary, Geographical, Statistical and Historical. London 1841/1842. — Treatise on the Principles and Practical Influence of Taxa-tion and the Funding System. London 1845. — Treatise on the Circumstances which Determine the Ratę of Wages and