Magazyn6201

66

NIEMCY

3. Partja. W chwili przewrotu hitlerowskiego partja była organizacją z prawnego punktu widzenia taką samą, jak i każde inne stronnictwo polityczne. Ustrój hitlerowski stopniowo wbudowywał partję w ustrój państwowy.

Pierwszym krokiem na tej drodze była ustawa z 28. IV. 1933, która sądom partyjnym w oddziałach szturmowych i sztafetach ochronnych (SA i SS) przyznała charakter publiczno-prawny sądów dyscyplinarnych, a więc uznała ich orzeczenia za wiążące państwo. Było to zresztą konieczne skoro tym bojówkom partyjnym nadano charakter pomocniczych sił policyjnych. Po dokonanym (prawnie i zgóry bądź też faktycznie i w formie dobrowolnej samolikwidacji) zniesieniu wszystkich innych partyj politycznych ukazała się ustawa z 14. VII. 1933 „przeciw tworzeniu na nowo partji". Ustawa ta uznała N. S. D. A. P. za jedyną polityczną partję, legalnie istniejącą w Niemczech, nie określając jednak jeszcze jej charakteru prawnego. Zkolei ustawa z 1. XII. 1933 i.° jedności partji i państwa" uznała partję hitlerowską za „piastunkę niemieckiej myśli państwowej, nierozwiązalnie związaną z państwem". Ustawa utworzyła specjalne sądownictwo partyjne wobec członków partji. Ustawodawstwo to nie określało jednak kompetencji partji. Szereg natomiast ustaw szczegółowych wbudowywał partję w państwo w ten sposób, iż tworzył unję realną pomiędzy pewnemi stanowiskami w partji, tak np. z urzędu wchodzi do rządu Rzeszy zastępca wodza partji oraz szef organizacji partji dla Niemców zagranicznych, a przez jakiś czas wchodził ponadto z urzędu do rządu Rzeszy szef sztabu S. A. Ponadto z urzędu wchodzą do wszelkich jednostek samorządu terytorjalnego kierownicy jednostek partyjnych na danem terytorjum. Natomiast nie zrealizowano dotąd wewnętrznej przebudowy partji w duchu wyodrębnienia z niej pewnej części specjalnej, a mianowicie najstarszych względnie najpewniejszych członków w osobną organizację, jakkolwiek Hitler jeszcze 6. IX. 1933 na zebraniu najstarszych członków partji (Alte Gardę t. j. członkowie o numerach legitymacji od 1 do 2000), zapowiadał, że partja „zbuduje swą hierarchję wodzostwa w formie senatu partyjnego". Koncepcje ustrojowe hitlerowskie zmierzają do tego, aby senat partyjny uczynić najwyższym ■ organem obok wodza, a w szczególności aby mu przyznać prawo wybierania następcy wodza, jeżeli wódz sam swego następcy za życia nie wskazał. Faktycznie cały nacisk działalności partji położono na zagadnienia wychowawcze. Alfredowi Rosenbergowi nadał Fiihrer kierownictwo wychowania politycznego społeczeństwa niemieckiego. Specjalnie oddano partji wychowanie polityczne młodzieży, co uwieńczono ustawą z 2. XII. 1933, wedle której „cała młodzież niemiecka w granicach Rzeszy jest zjednoczona w Hitlerjugend". W ten sposób utworzono przymus należenia młodych Niemców do partyjnej organizacji młodzieży i monopol tej organizacji dla wychowania poza szkołą i domem. Tak zbudowana partja jest tworem specyficznym, który Niemcy określają jako Bund, a więc zrzeszenie wprawdzie dobrowolne, ale obejmujące jednostki w całokształcie ich stosunków życiowych i bezwzględnie zdyscyplinowane.

Znaczenie ustrojowe partji określił Hitler na kongresie w Norymberdze 10. IX. 1934 w słowach „partja będzie po wieczne czasy miejscem politycznego doboru przywódców ludu niemieckiego. Celem musi być: wszyscy przyzwoici Niemcy są narodowymi socjalistami, tylko najlepsi narodowi socjaliści są członkami partji". Tę metodę doboru przywódców wiąże się z programem rasowym: „utworzenie wspólnoty ludowej z różnych składników rasowych ma sens tylko wtedy, jeżeli czynnikiem prowadzącym i odpowiedzialnym jest ta część rasowa, która pierwotnie podjęła tworzenie wspólnoty ludowej i wykończyła je" (Hitler w Norymberdze 3. IX. 1933). Ponieważ jednak niema prawie w Niemczech jednostek o czystości rasowej, przeto kryterjum decydują-cem dla stwierdzenia jakie składniki rasowe przeważają we wpływie na psychikę jednostki są zdolności jednostki „musi się wnioskować nie z cech rasowych na zdolności jednostki, lecz ze zdolności jednostki musi się wyciągać wnioski co do jej rasowych właściwości".

4. Naród, a) Określenie narodu. Pojęcie narodu ujął program partji w zdaniu „Staatsbiirger ist, wer Volksgenosse ist. Volksgenosse kann nur sein, wer deutschen Blutes ist ohne Riicksichtnahme auf die Konfession. Kein Jude kann daher Volks-genosse sein” (punkt 4 arogramu). Tkwiło w tych słowach jedno kryterjum pozytywne,