5
filozofowie między anima i animus, przeznaczając tamtej byt doczesny jak duszy zwierzęcej, a drugiemu nieśmiertelność; lecz usiłuje dowieść Menniuszowi, któremu dedykował swój poemat, ze anima i animus to jedno i to samo i że oboje jednakowo umierają 1). Pliniusz Starszy również jest tego zdania,
Tu fac utrumque uno subiungas nomen eorum,
Atąue animam, verbi gratia, cum dicere pergam,
Mortalem esse docens, animam quoque dicere credas Quatinus est unum inter se coniunctaąue res est. (v. 125).
Is tibi nunc animus quali sit corpore et unde Constiterit, pergam rationem reddere dictis.
Principio esse aio persubtilem, atque minutis Perquam corporibus factum constare: id ita esse, llinc licet adrertas animum, ut pernoscere possis,
Nil adeo fieri celeri ratione yidetur, v. 184. Quam si meus fieri proponit, et inchoat ipsa.
Nec tamen liaec simplex nobis natura putanda est Tenuis enim quaedam moribundos deserit aura Mista vapore: vapor porro trąbit aera. secum;
Nec calor est quisquam, cui non sit mistus et aer.
Rara quod eius enim constat natura necesse est Aeris inter eum primordia multa cieri. lam triplex animi est igitur natura reperta. v. 238. Praeterea gigni pariter cum corpore est una
Crescere sentimus, pariterque senescere mentem.
Zdanie dosłownie niemal przytaczane przez Buchnera i przez Cybulskiego, w jego „Fizyologii człowieka1'.
v. 525. Denique saepe hominera paulatim cernimus ire Et membratim vitalem deperdere sensum In pedibus primum digitos livescere et ungueis;
Inde pedes et crura mori: post inde per artus Ire alios tractim gelidi vestigia leti. v. 530. Scinditur atqui animae quoniam natura, nec uno Tern porę sincera existit, mortalis habenda est.
Jak niegdyś Cato wciąż powtarzał swe : „Caeterum censeo Carthaginem esse delendanr4, tak i Lukrecyusz po każdym dowodzie, a przytacza ich mnóstwo, zawsze dodaje: „Mortalem tamen esse animum fateare necesse est44. Z niektórymi jego dowodami poznamy się jeszcze w ciągu pracy.