7648594658
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 73
się z taką samą miłością, jak do swoich własnych”64. Zdaniem Hart-manna, wynika to ze swoistego rozumienia sumienia. Sumienie jako wyrażenie wewnętrznego powołania człowieka do wolności cechuje się ponadindywidualnością i to ona ratuje ogólny charakter Kantowskiej dewizy. Zasadnicza różnica polega jednak na tym, że Kantowi chodzi o jakość postępowania, które może być dobre lub złe, natomiast wedle Fichtego działanie (aktywność) jako takie jest dobre, i to nie z tego powodu, że jest takim, a nie innym działaniem, lecz właśnie dlatego, że w ogóle jest działaniem. Fichte pojmuje działanie w ogóle jako aktywność wolności, jako jej urzeczywistnienie. Moralne powołanie człowieka polega właśnie na urzeczywistnianiu wolności, natomiast brak aktywności jest złem. Hartmann podkreśla, że nie chodzi o gloryfikację wolności jako takiej, gdyż nie należy do niej wszelkie określenie woli przez pożądane przedmioty, wszelka motywacja pochodząca z naturalnych potrzeb albo popędów (a więc to wszystko, co Kant nazywa „materią woli”)65. Wolność bowiem polega na namyśle (Besinnung) nad własnym wewnętrznym powołaniem, a więc sprowadza się do aktywności wynikającej z wnętrza Ja. W tym sensie samo działanie, jako moralna aktywność, jest wartością najwyższą. Dlatego też Hartmann widzi w Fichtem odkrywcę wartości aktywności66.
Kant a filozofia Schellinga
Filozofia Friedricha Wilhelma Josepha von Schellinga (1775—1854)67 jest niejednorodna, w odróżnieniu od jednorodnej, choć również podlegającej ewolucji, myśli Fichtego. O ile Fichte był myślicielem jednej
64 J.G. Fichte: Powołanie człowieka..., s. 127.
65 Zob. N. Hartmann: Die Philosophie des deutschen Idealismus..., s. 82.
66 Ibidem.
67 Na temat życia Schellinga najobszerniej pisze K. Fischer: Geschichte der nettem Philosophie. Bd. 6: Fńedńch Wilhelm Joseph Schelling. Heidelberg 1872. Zob. także: W.E. Ehrhardt: Fńedńch Wilhelm Joseph Schelling. „Theologische Realenzyklopadie” 1999, Bd. 30, s. 92—102; M. Frank: Eine Einjuhiung in Schellings Philosophie. Frankfurt am Main 1985; K. Jaspers: Schelling. GrojSe und Verhangnis. Munchen 1955; J. Kirchhoff: Fńedńch Wilhelm Joseph von Schelling. Hamburg 1998; X. T i 11 i e 11 e: Schelling: Biographie. Obers. von S. Schaper. Stuttgart 2004; F.J. Wetz: Fńedńch W.J. Schelling zur Einfilhrung. Hamburg 1996.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 65 sób, w jaki świadomość (w ogóle) dochodzi do wyobrażenia
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 93 winięciem teorii rozumienia. Później nawiązuje do niego M
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 61 puje się w uznaniu za zasadę najwyższą świadomości poznaj
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 69 nie mógł on zauważyć, że pojęcie przyrody nie mieści się
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 79 z empirycznym sposobem ujawniania się owego continuum, il
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 85 nak zaznacza się tu różnica w stosunku do stanowiska Spin
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 55 charakter. W tym też tkwi źródło odrębności idealizmu
Kant a filozofia idealizmu niemiecldego 57Trarsformac]a krytycyzmu Kantaw ujęciu Fichtego Punktu wyj
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 59 U podstaw wszelkiej odmienności filozofii idealizmu niemi
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 63 doktorskiej zanotował on: „Cała żmudna praca krytycznej a
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 67 tylko wówczas, gdy jednocześnie świadomość nie jest
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 71 tych przekształceń widać — zdaniem Hartmanna — już w 1797
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 75 je na Philosophische Briefe uber Dogmatismus und Kritizis
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 77 filozofia transcendentalna jest „filozofią o filozofowani
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego produkcję. W istocie tkwiło w tym samounicestwienie idealizm
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 83 sondere oraz Ober das Verhdttnis der Natutphilosophie zur
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 87 właśnie twórcza, żywotna siła, coś duchowego, działająceg
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 89Romantyzm. ScWei ermacher Filozofia romantyzmu jest prądem
Kant a filozofia idealizmu niemieckiego 91 skiej polemice dotyczącej istoty religii zwrócić trzeba u
więcej podobnych podstron