114
3. DICKSTfil.Nf.
człowieka. Bóg wszechpotężny nie mógł ich dać żadnej innej istocie, ponieważ nieśmiertelność, mając za warunek poznanie prawdy, może, podobnie jak ta ostatnia, być wytworzona jedynie przez istotę, obdarzoną nieśmiertelnością.
XI. Jest bez wątpienia, najwyższą mądrością i najwyższą dobrocią Stwórcy — stworzenie istot, które na podobieństwo Jego powinny same dopełnić stworzenia. Pismo Święte pozwala nam to przeczuć w słowach: „Bóg stworzył człowieka na Swój obraz“. Każda inna interpretacya tych słów stanowczych Pisma byłaby nietylko niedorzeczną, ale i śmieszną.
XII Tak więc ta produkcya samodzielna prawdy przez człowieka, t. j. odkrycie absolutu, które jedynie może nietylko zapewnić, lecz i wytworzyć nieśmiertelność istot rozumnych, jest aktem samotwórczości człowieka, aktem, dla którego wszechświat istnieje.
XIII. Wszystko, co jest poza tym kierunkiem bezwzględnym, jest błędem lub ciemnością.
XIV. Filozofia bezwzględna powinna więc okazać, o ile religia chrześciańska jest zgodna z tym majestatycznym celem stworzenia, jedynie godnym wielkości Boga.
XV. Może także za pomocą tej wzniosłej zgodności objawienia z prawdą bezwzględną dowieść ściśle boskiego początku chrystyanizmu i jego prawdziwego przeznaczenia na ziemi.
XVI. Powinna tedy wskazać nieomylnie, jakie są przeznaczenia nieuchronne i jedynie zbawczy kierunek kościoła, a w szczególności kościoła katolickiego.
XVII. W związku z tymi celami stworzenia, filozofia bezwzględna powinna wykazać, o ile p o 1 i t y k a, a specyalnie polityka nowa, jest lub nie jest zgodna z tymi wysokimi celami, jedynie godnymi rozwagi mężów stanu.
XVIII. Może odkryć warunki nieuchronne tej smutnej antynomii społecznej, grożącej dziś światu cywilizowanemu zagładą, i może z pewnością przewidzieć, że aż do epoki tej fatalnej destrukcyi, ludzkość jest pozostawiona własnym obecnym popędom.
XIX. Znając sama jedna przeznaczenia rodu ludzkiego, filozofia bezwzględna może wskazać w sposób nieomylny kierunek pozytywny, jakie rządy powinny dać ludzkości, dla uchronienia jej od owej ruiny.
XX. Znając prawo tworzenia wszelkiej rzeczywistości, filozofia bezwzględna może sama u s t a 1 i ć lub ustanowić ostatecznie nauki, porządkując według tego wysokiego prawa róŻDe systemy rzeczywistości, stanowiące przedmioty odpowiednie tych nauk.
XXI. Filozofia bezwzględna powinna dać wszystkim naukom prawodawstwo bezwzględne, poddając każdą jednemu prawu powszechnemu, wynikającemu w każdym systemie z rzeczywistości bezpośrednio z zastosowania prawa tworzenia, jak to już uczyniła dla nauk matematycznych, dając im prawo najwyższe, z którego, według opinii formalnej Instytutu francuskiego, wypływa cała wiedza matematyczna.