page0153

143

WROŃSKIEGO ŻYCIE 1 PRACE.

charakterystyczną szyn ruchomych. Z obliczeń, jakie przeprowadził Wroński, ma wynikać, że gdy dotąd siła pociągowa na drogach żelaznych stanowiła około Y200 ciężaru, to przy użyciu szyn ruchomych siła ta będzie wprawdzie nieco większa (^ł/₁₄₈), lecz różnica ta znika wobec ogromu kosztów, jakie łożyć trzeba na urządzenie szyn stałych. Na drogach zwykłych zaś koła o szynach ruchomych stanowczo wymagają mniejszej siły pociągowej, niż dotąd. Oprócz tych i innych ulepszeń, jakie Wroński do urządzenia swoich kół wprowadza, czynnikiem reformy lokomocyi mają być nowe machiny parowe, służące do poruszania, czyto pociągów, czy wozów zwykłych. Spożytkowując swoje rozważania teoretyczne, o których mówiliśmy w rozdziale poprzedzającym , obmyślił Wroński machiny parowe do różnych celów praktycznych i połączył je z kołami swego pomysłu.

Zbudowawszy przy pomocy mechanika Wagnera modele niektórych kół swoich, wystawił je Wroński na Polach elizejskich i demonstrował ich użytek dla publiczności. Wystosował odezwę do inżynierów i przedsiębiorców (Avis aux ingenieurs, entrepreneurs et proprietaires des chemins de fer etc. 1838), zwracając ich uwagę na swój wynalazek i zachęcając do jego stosowania. Ponieważ właśnie w tym czasie w Izbach odbywały się rozprawy nad prawem o koncesyach na budowę dróg żelaznych , Wroński zwrócił się do obu izb z petycyą (Pńtition aux deux chambres legislatives de France sur la barbarie des chemins de fer et sur la rćforme scien tiiique de la locomotion 1838), w której z jednej strony powstaje przeciwko rutynie dróg żelaznych, z drugiej zaś przeciwko monopolowi, przyznanemu towarzystwom dróg żelaznych z pokrzywdzeniem praw, jakie mu zapewniły patenty. Do petycyi tej dołączył prośbę do króla (Suppliąue au roi), któremu oddaje w opiekę swoje prawa oraz zasady matematyczne lokomocyi.

Protesty te nie odniosły żadnego skutku. Wroński, niezrażony tern, pracował dalej. Robił doświadczenia nad szynami ruchomemi (Rćsultats des expńriences faites sur les rails mobiles etc. 1839). Ogłosił dziełko: „Prospectus historiąue de la reformę scientifique de la lo-comotion“ (184-0), gdzie przedstawił prawa techniczne lokomocyi swojej „prawdziwej^u i zestawił je z prawami lokomocyi dotychczasowej „fałszywej mówi tu o swoim pomyśle konstrukcyi kół do ruchu na drogach o znacznej krzywiźnie, przypisywanym p. Arnoux. W roku 1842 ogłasza nową broszurę (Introduction scientifique sur la solution scientilique et sur l'execution technique de la reformę de la locomotion etc.), w której wykłada pomysły swoje o ruchu „samodzielnym^ (mouvement spon-tanć), uważanego w przeciwstawieniu do ruchu „bezwładnego^u (mouve-ment inerte), jedynie dotąd znanego. Prawa tego pierwszego ruchu nic

http://rcin.org.pl