page0217

213

rozłożona na wodor i tlen; jeżeli się zaniknie następnie ów wodor i tlen w rurce z grubego szkła i przepuści potem iskrę elektryczną, woda napowrót powstaje. Dowód i przeciw-dowód, dowód całkowity. Jedność pojedyncza substancyi wody była tylko złudzeniem; „ja^u wodne (le moi de l’eau), jest tylko wy-padkową^u.

„Podobnie się ma rzecz z „ja^u ludzkiem, jak z wodą i światłem; jego jedność pojedyńcza jest złudzeniem; „ja“ ludzkie jest wypadkową. Co pryzmat zrobił ze światłem, elektryczność woltaiczna z wodą, to samo czynią choroby nerwowe i przypadki z „ja“ ludzkiem. Choroby nerwowe sprowadzają rozkład owego ja; leczenie je przywraca^u.

Po takiem praeludium rozpoczyna się tragi-komedya.

Mamy przed sobą młodą osobę, niezmiernie nerwową, somnambulistkę od dzieciństwa, pannę R. L... Dr. Dufay począł ją badać jeszcze w 1845 i przeszło 12 lat ściśle ją obserwował. Wyniki jego badań zostały także urzędownie poniekąd stwierdzone przez prymaryusza szpitala obłąkanych z Blois, Dr. Luniera.

Oto noc. Panna R. L... zrywa się naraz z łóżka, bo zdaje się jej, że widzi swą matkę na jawie; czemprędzej chce się dostać do swej ojczyzny, by ją zobaczyć; z całym pośpiechem układa swe manatki, chce się pożegnać z mieszkańcami domu, w którym przebywa i dziwi się, że oni jeszcze w łóżku; zbiega szybko po schodach i zatrzymuje się dopiero przy drzwiach, z których przezornie klucz wyjęto i schowano. Dziewczę narzeka, płacze na ucisk i tyranią, wkońcu wraca do sypialni i w ubraniu kładzie się na łóżko i najsmaczniej w świecie zasypia; po przebudzeniu dziwi się, skąd się na niej wzięło ubranie, ale ani odrobiny nie przypomina sobie z tego, co w nocy robiła.

Uwaga Ferriere’a: „Ainsi le moi normal ignore comple-tement les actes du moi hysterique^u. (Tak więc „ja^u normalne zapomina całkowicie czynów „ja^u histerycznego).

Odpowiedź. Należy dobrze rozróżnić „ja^u jako podmiot

http://rcin.org.pl