page0329

325

(złych) w piekle. Gdyby atoli Chińczycy nie wierzyli w życie wieczne, nie oddawaliby zmarłym tej czci, jaką im oddają •).

Narodową religią Japończyków przed przyjęciem Bu-daizmu, był Sintoizm, tj. wiara w duchy, gdyż Sinto lub Kami znaczy tyle co duch. Zaliczają do nich siedm duchów niebieskich, z których składała się pierwsza dynastya Japońska, następnie pięć półbogów drugiej dynastyi, a w końcu wszyscy władcy, których rządzący mikado uznał za stosowne umieścić w rzędzie duchów. Lud japoński głęboką odznaczał się wiarą w nieśmiertelność dusz i sąd pośmiertny; raj jest nagrodą dobrych, a piekło (Neno-Buni) zapłatą dla złych. Raj może się znajdować w różnych miejscach: na dnie mórz, w powietrzu, na słońcu, księżycu, na różnych gwiazdach. Stąd Japończyk do tego głównie modlił się bożka, przy którym chciał mieć po śmierci swój raj, bo nad każdym rajem osobny panował bożek ²). Sintoiści istnieją do dziś, a na kongres wszech religij w Chicago, w czasie wystawy odbyty, wysłali nawet swych reprezentantów.

Co do Greków i Rzymian, niema wątpliwości, iż wierzyli w życie pośmiertne. Wystarczy przypomnieć elizejskie pola, wśród których bohaterowie i cnotliwi zażywają rozkoszy, piekło ('AtSyję, orcus) z jego Styxem, Cerberem, Tantalem, Syzyfem, Ixyonem przywiązanym do koła ognistego za zbrodnie, Danaidami wciąż napełniającemi próżne naczynia za wymordowanie swych mężów itd., itd. ³).

Pogańscy Germanie mieli swą Wallhalę, gdzie królował Wuotan (Odhin). Tu zbierały się dusze poległych na polu walki bohaterów, tu znajdowały rozkosz prawdziwą, tu się ćwiczyły w robieniu bronią, zażywając w obcowaniu z Odbi-

*1 Patrz: De Harlez: „ba religion primitive des Chinois" w czasopiśmie „ Contro verse“ r. 1884.

²)    Cathrein op. c.

³)    Cfi\, nadto: Odyss. 11, 570 squ.; Odyss. 4, 561; Illiad. 3, 278; llezyoda: epya xal r^prr. 169; Pindara: „01ympica“ 2; „Phaedon“ Platona; Cic.: „Tusc. Disp.“.

http://rcin.org.pl