page0425

417

Sielawa

skiern, płetwami w ogulności Wadem., z tyeh tylko grzbietowa i ogonowi, bywają mocniej ku krawędzi śniade. Łuski są nader delikatne, cienkie i sh bo w skórze osadzone oko; ma tęczę białą, źrenicę wielką czarną, wyraźnie na przednim brzegu kątowatą, niekiedy gruszko watą. Piękna ta rybka jest oraz i pod względem smaku jedną z najlepszych ryb krajowych, a źe i połów jej bywa obfity, stanowi ona ważny artykuł handlu rybnego. Na targ warszawski sielawa bywa dostarczaną obficie lecz dopiero w Grudniu, pokup na nią pomimo jej drobności (zwykle 6—8 sztuk na funt) jest nader ożywiony. Można tu wspomnieć, iż nieznający sic bywają często oszukiwani kupując duże Chleje zamiast Sielawy; tak gruba nieświadomość nie zasługiwałaby na pożałowanie, gdyby nieuczciwe korzystanie z niej nie było jeszcze brzydszą rzeczą. Sielawa jak wszystkie łososiowate ryby ma nad ogonem umieszczoną płetewkę tłuszczową, której Uklej, jako do karpiowatych należący, nie posiada; ta jedna już cecha wystarcza do rozeznania tych dwóch ryb, różniących się prócz tego wieloma właściwościami budowy, naleźącemi do cech ich rodzin: jak pęcherzem, żąłądkiem, zębami gardłowemi i in. Rozpostrzenienie geograficzne sielawy jest obszerniejsze n.ż Siei, zawsze jestto gatunek tylko północnej Europie właściwy, aż do kola biegunowego rozmieszczony. Znajduje się ona we wszystkich prawie wielkich i głębokich jeziorach całego pomorzą bałtyckiego od Meklenburga, przez Prussy północne, Inflanty, Estoniją, w całej Finlandyi i na półwyspie skandynawskim. W głąb lądu rozprzestrzenia się do jezior litewskich i północno-rossyjskich. U nas znajduje się w wielu jeziorach augustowskich bardzo obficie, jest także, lubo raniej liczna w niektórych jeziorach kujawskich: Powidzkiem, Rudzisławskiem i in.; na Mazowszu po prawej stronie Wisły zdarza się, lecz już w niewielkiej ilości, jak w jez. Zały w powiecie Lipnowskim. W jeziorach podlaskich, nawet największych nigdzie sielawy nie ma; gdyby były wiadome dokładne pomiary głębokości tych jezior, byłyby one wskazówką możności zaprowadzenia w nich tego pożytecznego gatunku ryb. Tarło sielawy przypada podobnie jak i innych głębieli w bardzo późnej jesieni; miejscowe i klimatyczne wpływy mogą tę porę przyspieszać lub opóźniać od ponowy Października do końca Listopada. Dla tarła wychodzą sielawy z głębi jeziornych na odmiały; na miejsce tarłowe wybierają dno zwirkowate lub piasczyste i tam ikrę wolno w' wodę puszczają, ikra opada na dno i leży na niem rozsiana około dwóch lub trzech miesięcy do wylęgniema narybku. Przed tarłem dają się dostrzegać wędrówki sielaw nawet z jeziora do 'eziora, jeśli są rzeką połączone. Na lato zbierają się na miejsca najgłębsze, a jeśli dostatecznych głębi chroniących je przed upałami nie znajdują, zdychają. Połów odbywa się zawsze w porze blizkiej tarła, dla tego to wartoby zwrócić uwagę na zbieranie przy tem ikry. która w przyrządach stosownych pewniej jeszcze może się wylęgać niż w naturze.    A. W.

Sielawa (herb). Heraldycy nasi odmiennie go opisują, jedni na tarczy herbowej w czerwonem polu, strzałę na haku stojącą prosto, z źelazcem w górę: drudzy, że na tejże tarczy powinria być rzeka wężykowato płynąca w czerwonem polu, a na hełmie trzy strusie pióra.

Sielawa .(Anastazy), arcybiskup połock, imetropolita kijowski unicki, Litwin rodem, herbu Szreniawa, miał na chrzcie imię Antoni, które wstąpiwszy do zakonu Bazylijanów zamienił. W zgromadzeniu tem różne sprawując godności, był w r. 1622 przełożonym monasteru św. Trójcy w Wilnie i koadjutorem biskupa pińskiego. Arcybiskupem połockim został w 1623 roku, metropolitą zaś w r. 1642, zawiadując przytem poprzedniem arcybiskupstwem. Rządził Kościo-

escyklopedyja tom xxiii.    27