page0962

954

Sąrbin — Sardes

Sarbin (Paweł), mówca i teolog zawołany, urodził się na początku XVI wieku we wsi miejskiej Winiary pod Poznaniem. Oddany najprzód do szkoły miejskiej w Poznaniu, uczęszczał później do kollegijum Lubrańskiego, poczem wstąpił do zakonn dominikańskiego, w którym przeszedłszy wszystkie stopnie i zaszczycony tytułem magistra teologii, obrany został na kapituła sandomir-skiej prowincyjałem wszystkich klasztorów tego zgromadzenia w Polsce. Po pełnieniu z chwałą i korzyścią zakonu przez lat trzy tego urzędu, usiadł w Sandomierzu przy kościele S. Jakóba i szczególnie., odznaczał sie świetnemi kazaniami przeciw róźnowiercom. To zaleciło go ówczesnemu biskupowi poznańskiemu Benedyktowi Izbieńskiemu, który w zamiarze przytłumienia nowości religijnych w dyjecezyi swojej, powołał go do Poznania i mianował inkwizytorem 1554 roku. Sarbin przyjęte na siebie obowiązki tak gorliwie wypełniał, źe według świadectwa Bzowskiego i Nowowiejskiego, możni różnowiercy Górko-wie i Zbąscy zasadzki na jego życie czynili, ehcąc go z mostu w Wartę wrzucić. W Kwietniu 1555 roku został kanonikiem katedralnym poznańskim a w r. 1561 kapituła wysłała go na proboszcza w Ptaszkowie pod Grodziskiem, w celu przytłumienia rozszerzającej się tam nauki Lutra. Umarł około roku 1563. Był to mąż znamiennej pobożności, nauki wielkiej, mówca czasu sw^e-go, wielce słynny. Zostawił jakieś dzieła w materyi religijnej, które dotąd nie są znane w biblijografii polskiej.    F. M. S.

Uarcey (Franciszek), spółczesny literat francuzki, urodził się w Rourdan r. 1898, wzorowo ukończył gimnazyum Karola Wielkiego i szkołę normalną. Był professorem filozofii w Grenoble, gdzie za napisanie kilku artykułów w dzienniku tego miasta, otrzymał uwolnienie od służby. Złączony ścisłą przyjaźnią z p. About i za .jego pośrednictwem, został spółpracownikiem czasopisma Figaro, w którem zamieszczał rozprawy treści krytycznej. Od r. 1859 wszedł do redakcyi dziennika p. Gueroult p. t. Opinion Motiona/e. W welu innych pismach znajdują się także jego prace. Osobno w^rvdał: Le Nou-veau seigneur de rillage (Paryż, roku 1862), zbiór powiastek treści sa-tryczno-politycznej i Le mat et la ehose, studyja filologiczne.

Sardanapal, król assyryjski, głośny w dziejach słabością charakteru i zniewieściałością, panował miedzy r. 880 a 840 przed Chr., był napadnięty przez rządzcuw Medów Arbacesa i Belezysa. Bronił się przez wiele lat w swojej stolicy Niniwie, a zagrożony jej zdobyciem, po zniszczeniu większej części środków obrony przez wezbranie Eufratu, spalił się dobrowolnie wraz z żonami, sługami i skarbami, we własnym pałacu. Niektórzy dziejopisarze kładą zburzenie Niniwy daleku później, w roku 604 przed Nar. Chr. pod drugim Sar-danapalem, to jest ipłoriszym, rozróżniając go od starego. Sardanapal jest przedmiotem pięknej tragedyi Byrona,

Sardele, Ob. Sardynia.

Sardes, starożytna stolica państwa lidyjskiego w Azyi mniejszej, siedlisko Krezusa, później satrapów perskich, leżała w równinie nad rzeką Paktolos w pobliżu góry Tmolos, na której szczycie wznosiła się warownia. Miasto to w czasie powitania Jończyków pod Aristngorasem przeciw Dariuszowi przez tegoż w r. 500 przed Chr. zdobyte i ogniem spustoszone, wkrótce znów wzrosło do wielkości i potęgi, aż do r. 215 przed Chr., w którym to czasie po długiem oblężeniu zajęte przez Antyocha, powtórnie zburzone zostało. Następnie dostało się pod panów anie Rzymian, a w wieku XI było ujarzmione przez Ma-hoinetanow. Wreszcie w końcu XIV wieku Timur czyli Tamerlan gród ten