scandjvutmpc601

191

własny taniec: i tak Hiszpanie mają fandago i bolero; Portugalczycy swój zigedillas; Neapolitanie tarentella; Toskańczycy fras-cone; Grecy kołowy zwany romeka; Francuzi mieli dawniej peri-gourdine, menuet; Niemcy mają walc; Anglicy gigue i kontra-danse i t. d.

W zimnych krajach, gdzie polowanie, obraz wojny, zwykłem bywa zatrudnieniem, nadewszystko u ludów barbarzyńskich, tam mówię taniec przedstawia wojnę lub maluje sceny myśliwskie (1); takim jest taniec niedźwiedzi u Syberyjanów; takiemi są wojenne tańce Tatarów', a bardziej niż te wszystkie, malujący dzikie obrazy barbarzyński taniec u dzikich ludów północućj Ameryki (2). Tańce te są bardzo poważne, surowe, gdyż przedstawiają czyny, odw'agi i męztwa. (3). Sami tylko wykonywają je mężczyźni, a kobićty się im tylko przypatrują (4); nie widać tam żadnego lubieżnego poruszenia (5). Nigdy się nie obejdzie pojednawcze spotkanie z sobą dwóch naczelników' dzikich ludów, bez wykonania jakiego wojennego tańca.

Były także niegdyś wojenne tańce u Spartanów, a taniec pirryj-ski wykonywano z włócznią w ręku. Takie zwyczaje w'spólne są wszystkim ludzom bitnym, nawet Arabom, Jawanom (6). Inne znowu tańce malują smutne lub religilne uczucia; niegdyś w Egipcie i Chal-dei były tańce pogrzebowa, przy śmierci bożków Apisa i Adonisa; tańczono około złotego cielca; Dawid tańczył przed arką; derwisze mają swój taniec wirowy; kapłani także Salijscy mieli własny taniec, a pierwsi chrześcijanie wykonywali święte tańce w kościołach, i pierwszych biskupów nazywano po łacinie praesules, od wyrazu praesiliendo, znaczącego przowodniczącg w tańcu (7).

I dzicy także mają swoje smutne tańce, jako to: tańce czarno-

(1)    Oiłjaki i inni Syberyjanie, wetllug Pallasa, Voyag. t. III; i Decouver. par de ta-van» royugeurt.

(2)    CharIevoix, Nouv.-Frunę. t. III, p, 298; Lafiteau Moeurt, des saavages, t. I.p. 523.

(3)    Oiborne, CoIIect. t. II, p. 883 i t. d.

(4)    Jean de Lery, daus Debry, Collect. t. III, p. 117; Lozano, Hist. du Paraguay, t. I, p. 149, etc.

(5)    Barrere/Y. equinox , p. 191.

(6J De la Potherie, Hist. t. II, p. 17; Laliontan, Voyag. t. I, p. 100 etc.

(1) Le P. Meneatrier, Traite des ballełs, Parii, 1682; Cahutac, Traite de la Dante, Parii, 1154; według S. Bazylego, Epist. 1, ad Gregor., aniołowie tańczą w niebie.