tpn w alpach i za alpami6301

o

gdzie było figowe drzewo, pod którćm wilczyca karmiła niemowlęce sieroty, później ojcowie stolicy świata.

W samym środku Forum, wznioślejsza jeszcze od innych kp-lumna, mimo swój zgrzybiałości, śmiało w niebo strzela. Cała marmurem pokryta, zdaje się jakby oderwana od jakiójś budowy i tam przeniesiona. Zowią ją kolumną Fokasa, gdyż po głębokich poszukiwaniach docieczono, że nosiła niegdyś posąg Fokasa, wschodniego cesarza.

Wpośród tych wspaniałych zwalisk, mniój nieco zniszczone widać tryumfalne bramy: Septima Severa, Tytusa i Konstantego.

Piórwsza, na pamiątkę zwycięztwa nad Partami, w swych rzeźbach upadek sztuki zwiastuje.

Druga, z rozkazu senatu, Tytusowi poświęcona, zwycięz-two jego nad żydami głosi. Mniejsza od innych lecz najlepiej dochowana, cała marmurem pokryta, w pięknych płaskorzeźbach przedstawia imperatora tego w tryumfalnym wozie, a uwieńczeni żołnierze, zdobycze Jerozolimy przed nim niosą. Żaden żyd dotąd, pod jej tukiem przejść nie chce.

Trzecia, uszkodzona i źle późniój naprawiana, Konstantego brama, także z rozkazu senatu, na uwiecznienie zwycięztwa jego wyniesiona.

Ale ten wyraz wzniesiona, nie może już się teraz do tych zastosować pomników. Czas je przycisnął, ziemia pokryła, i dopiero w początku naszego stulecia, za francuzkich rządów, zpod nićj wygrzebane, z głębokich jam teraz, zdają się ciekawie pa-trzćć na ten nowy świat, całkiem im obcy; świat, którego oni, który ich także zrozumićć nie może. Bo od czasu, co ta ziemia nad niemi urosła, człowiek na nićj zmalał; i nie tak tćż łatwą nam rzeczą zrozumieć ten stary ich świat, którego olbrzymie za-rysy, przerażają nas swą prawie nadludzką wielkością i dumą!

Rzuciwszy ztamtąd dokoła okiem, widzimy wszędzie na wzgórzach sterczące innych kształtów mury. Całe ścian poły, z ogro-mnemi otworami, jeszcze jakieś harde przedstawiają szczątki. Sąto gruzy pałacu Cezarów; jestto, tak w swym czasie nazwany, złoty dom Nerona.