22
dległy Hiszpanii, pod nazwiskiem Karola III swe błogie zaczął panowanie, i to było początkiem teraz tam panującej Borbonów dynastyi.
Pod Karolem III dopiero, Neapol, tyle lat tak okrutnie ciemiężony, oddychać począł. Kunszta, handel i rola, wszystko się wznosiło, a stolica codziennie nowemi wzbogacała się ozdoby, gdy śmierć bezdzietnego brata, który po ojcu w Hiszpanii panował, nową go obdarzyła koroną.
Karol dla Hiszpanii opuszczając Neapol w 1759 r., zostawił mu ośmioletniego syna, pod doradczą regencyą, nad którą jednak z Madrytu baczne miał oko. Syn ten, Ferdynand IV, niepododny do ojca, ośmnaśeie lat skończywszy w 1767, ożenił się z Maryą-Karoliną, księżniczką austryacką, córką Maryi Teressy, a siostrą Maryi-Antoinetty, królowćj francuzkićj.
Marya-Karolina poznawszy męża, granice rozumu jego i charakteru wątłość, postanowiła sama państwem rządzić; lecz to, jak jej francuzkićj siostrze niebardzo się udało. Matka przy układach ślubnych zastrzegła, iż gdy królowi da syna, tronowi następcę, będzie miała prawo zasiadania w najwyższćj radzie. Karolina jak tylko w nićj zasiadła, używała swej władzy na wygnanie wszystkich zasłużonych ministrów, z czasów Karola III jeszcze pozostałych, a zastąpiła ich obcemi. Na czele zaś umieściła irlandzkiego awanturnika, Actona, który był zarazem jćj wielbicielem, i wszystkich kobiecych kaprysów wierną sprężyną. A było ich wiele, gdyż Karolina ludu swego nie cierpiała, nie wierzyła nikomu, wszędzie spiski upatrywała, w każdym widziała zdrajcę, więzienia niewinnemi zapełniała ofiarami.
Tak się rzeczy miały, gdy rewolucya francuzka, całej Europy horyzont swą krwawą pokryła łuną. Łatwo się domyśleć jak Marya-Karolina zlękła się tego pożaru, jak się u siebie go bała. Nie kryjąc się ze swą doFrancyi nienawiścią, losem siostry sowicie usprawiedliwioną, pozorne jednak zachowywała z nią stosunki aż do bitwy pod Abukirem, gdzie Nelson otrzymał zwycięztwo.
Lecz wówczas mniemając iż rzeczpospolita francuzka zpod tego ciosu podnieść się nie zdoła, nierozsądnie 1798 r. wypowiedziała jej wojnę.