131
O kilkaset kroków od jeziora są parowe łaźnie, zwane Sgo Germana, bardzo na reumatyzmy skuteczne. W samćm jeziorku woda także wciągłćmjest poruszeniu, jak gdyby się gotowała, ale jest zupełnie zimna, i jeszcze niedocieczone przyczyny pozoru tego.
Ztamtąd jadą zwykle oglądać wzgórze Solfatare zwane. Jest-to zmarłego wulkanu kurhanek. Grunt jego siarczystego koloru, i innych jeszcze fioletowo-czcrwonawych cieni, główną jego stanowi ciekawość. Gdzieniegdzie jakiś niepaclinący kurzy się tam dymek, i wyskoczy czasem o parę cali z niego jakiś kamyk. Ale te fenomena, te tak nazwane mofetty, częstsze gdy Wezuwiusz śpi i milczy, teraz gdy on ciągle wre i strzela, coraz rzadsze, całkiem zapewne ustaną.
Ujechawszy jeszcze wiorst parę, przybywa się do Puzzuoli Starożytne to miasto, na górze, z którćj szeroki . piękny toczy się widok, ma jeszcze kilka rzymskich zabytków. Po tylu trzęsieniach ziemi i powodziach ilu ono uległo, jestto zadziwiającą rzeczą.
Najwspanialsza z tych ruin, świątynia Serapizy, pyszne jeszcze zachowała szczątki. Piękna marmurowa podłoga, przez wodę co ją teraz pokrywa, w najlepszym zdaje się stanie; w środku, reszty ołtarza, na którym kurzyła się niegdyś ofiarna krew, a dokoła złomy kolumn, z których trzy jeszcze dumnie swe kapitele podnoszą.
Nikt z pewnością nie wie początku, prawdziwego przeznaczenia, ani kolei przez jakie ta starożytna przeszła budowa. Niektórzy ją zowią świątynią Nimf, i mówią, że to ją Lukrynu wody zalały tej nocy, gdy wpośród nich nowa góra (Monie Nuovo) powstała, a one nic miały gdzie się podziać. Iuin zaś twierdzą, iż jćj zalanie dalćj daleko sięga; że tam morze długi czas przebywać musiało, i cofnęło się od tak dawna, iż ludzie także już tego nie pamiętają; a bytność morza dowodzą muszlami, w kolumnach i wszędzie uwiązłemi, jakie się rodzą tylko w morzu.
Prócz samego środka gmachu, pozostały jeszcze obszerne boki jego. Przeznaczone przed wieki dla kapłanów lub kapłanek, urządzono je teraz na kąpiele dla chorych. Tam między wielu (bo Puzzuoli posiada w swym obwodzie trzydzieści siedm rozmaitych rodzai wód mineralnych!), zobaczysz jedno źródło tak wrzą-