WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH098 I

Wzrost Eskimosów

Spostrzegacze miejsce spostrzegania średnia w min.

Chappel Wyspa Savage 1676 „ również i 1380 mm. jako średnia wzrostu Lapończyków ^a) jest widocznie za małą, a jednak zaliczają wszyscy podróżni jednozgodnie owe ludności do ludzi małego wzrostu. Na każdy sposób możemy postawić tę zasadę, że w każdćj szerokości można natrafić na ludy, odznaczające się swym nizkim wzrostem.

Dotąd zwracaliśmy uwagę jedynie na wzrost mężczyzn; obecnie wypada nam zaś orzec, że mały wzrost należy do znamion drugorzędnych u kobiet. U nich różnica cała średniej wzrostu chwieje się w ciaśniejszych daleko granicach, t. j. pomiędzy 1395 a 1622 mm. ²). Dotychczasowe wymiary ujawniły również i to, że różnice płciowe wzrostu u ludów nizkiego wzrostu prawie całkiem znikają ³). I tak otrzymał Fritsch jako średnią z wymierzenia 5 kobiet buszmań-skich 1448 mm., a zatćm o 4 mm. więcej jak u mężczyzn, a podobny wynik stwierdzają i dane Weisbach’a. Mówiąc przeto o ludach wysokiego lub małego wzrostu ⁴), mamy głównie mężczyzn na myśli. Średni wzrost ciała mężczyzn oznaczamy tedy na 1600 do 1700 mm., a średni wzrost kobiet na 1525 do 1575 i na tej podstawie rozróżniamy ludy nizkiego, średniego i wysokiego wzrostu.

Jeżelibyśmy się mogli odważyć na wyrażenie pewnych przypuszczeń co do przyczyn takich różnic wzrostu, tobyśmy wskazali na wyniki z wielkiej liczby wymiaru zaciąźnych wojskowych, podczas ostatniej wojny domowej w Stanach Zjednoczonych, z których się okazuje, że wielkiemu wzrostowi towarzyszy długi czas rośnięcia. Ten

¹) Według Ten o na w G o u 1 d Investigations str. 144 i Weissbach 1. c. str. 216.

²) W e i s sba c h 1. c.

³) Fritsch. Eingeborne Sudafrikas, str. S98.

⁴) Beechey w Weissbach ł. c. podaje następną, miarę wzrostu Eskimosów:

męż.	kob.
na wyspie Melville 1659 mm.	1536,_e
„ Savage 1676 „	1549,3
„ Boothiasund 1689 ,,	1571,3

http://rcin.org.pl