95
Pokrycie włosem innych części ciała, prócz głowy, jest również mniej lub więcój obfite, czasami brak go jednak u obojga płci. Najrzadszym jest zupełny brak zarostu na częściach płciowych. Rzadkość zarostu, a nawet zupełny brak jego u północno azyjatyckich Mongołów, amerykańskich i malayskich szczepów, u Hot-tentotów i Buszmanów, należy do najstalszych i najpewniejszych znamion plemiennych; dodać tylko należy, że wrodzony brak wło-su na ciele’ potęgowany bywa jeszcze sztucznie przez umyślne i staranne wyrywanie najmniejszego nawet włoska. Również i zarost brody nie istnieje wcale, albo w małych tylko rozmiarach u wszystkich ludów z grubym, twardym włosem, a zatem u ludów amerykańskich, wschodnio i północno azyjatyckich i Malayćzyków. Rzadkim jest on u Hottentotów, lecz bujniejszy i częstszy u Murzynów środkowej i południowej Afryki. U tych wszystkich ludów nie istnieje prócz tego zarost boczny twarzy, albo też jest nadzwyczajną rzadkością. Miernym zarostem brody odróżniają się Australczycy, bujnym zaś Papuanie, od swych malaysko-polynezkich sąsiadów. Bujne pokrycie ciała włosem należy do znamion Semitów, jako też i indo-europejskich ludów. U południowych Europejczyków, mianowicie Hiszpanów i Portugalczyków, ma to znamię najsilniej być rozwinięte 1).
Ze wszystkich jednak ludów na ziemi, zasłynęli od owego czasu, gdy ich Laperouse odwiedził, t. zw. Aino- mieszkańcy Jezo, Saghalii i wysp Kurylskich, tern, że na górnej części ciała posiadają zarost zwierzęcy prawie 2). Nowsi spostrzegacze ograniczyli znacznie to przesadne doniesienie, tak, że w tej mierze nie są w stanie wytrzymać porównania nawet z europejskiemi majtkami. Henryk Heine znalazł brodę u Aino’sów tylko na 5—6 c. długa; pierś i grzbiet były bez włosów i tylko u pojedynczych osób dostrzegł on w tych miejscach kilka fcosmków 3). Lecz i ten niski sto-
Do znanej tancerki Pastrana, należącej do istot najgęściej włosem obrosłych, miała do pewnego stopnia i osławiona Lola Monte z bardzo być podobną. Ausland 1861, str. 503.
2j Laperouse (Voyage autour du monde. Paris 1798. T. III. str. 125) ogranicza się jednak na tern twierdzeniu o mieszkańcach Saghalii nad zatoką Crillon, że bujna broda i obrośnięcie włosem ramion i bark, należące uEuropejczyków do rzadszych zjawisk, u nich jest zwyczajnem.
3) H. H eine, China, Japan und Ochotzk. T. II. str. 223, Tak samo wyra-