WA308–7 II5947 NAUKA O LUDACH126 I

WA308–7 II5947 NAUKA O LUDACH126 I



110

i t. d.1). W innych australijskich narzeczach znajdujÄ… siÄ™ osobne wyrażenia na trzy a w jednej z owych jÄ™zykowych dziedzin dochodzÄ… liczbowniki aż do 15 a nawet 20 2). Ort on utrzymuje, że Zaparosy w Ecuador nad strumieniem Napo umiejÄ… liczyć tylko do trzech a liczby wyższe wyrażajÄ… przez podniesienie palców 3); to samo twierdzi książę N euwied 4) o Botokudach. Przy bliższem zbadaniu rzeczy daÅ‚aby siÄ™ może ta okoliczność w pomyÅ›lniejszóin nieco dla tych ludów Å›wietle przedstawić, albowiem i Abiponom odmówiono liczbowniki powyżćj trzech. W rzeczywistoÅ›ci zaÅ› oni mów. Ä… zamiast cztery â€žpalce strósia,“ na oznaczenie piÄ™ciu używajÄ… dwóch wyrazów, dziesiÄ™ciu mówiÄ… „palce dwóch rÄ…k,“ dwudziestu „palce u rÄ…k i nóg.“ 5) i t. d. My sami nie mamy osobnego wyrazu na dziesięć tysiÄ™cy, jak np. w greckim jÄ™zyku albo na sto tysiÄ™cy (lak) lub dziesięć milionów (kror), jak to ma miejsce w jÄ™zyku Indów, najbogatszym dotÄ…d wr wyrazy na oznaczenie wysokich liczb, dochodzÄ…cych aż do 51 imejsc, albowiem te liczby byÅ‚y u nich w użyciu przy mistycznych igraszkach filozofów Saukhja i buddystów. Wyraz milion, nie byÅ‚ znany ludom klasycznym w starożytnoÅ›ci a wyraz miliard wszedÅ‚ w obieg dopiero za naszych czasów.

Porównanie jÄ™zyków mniej rozwiniÄ™tych ludów prowadzi nas do tego doÅ›wiadczenia, że czÅ‚owiek spostrzegÅ‚ o wiele wczeÅ›niej różnice gatunków aniżeli znamiona, Å‚Ä…czÄ…ce je w jednÄ… caÅ‚ość rodzaju. Dzikie -pokolenia myÅ›liwskie majÄ… nazwy na oznaczenie bobra, wilka, niedźwiedzia i t. d„ lecz nie majÄ… go na oznaczenie zwierzÄ™cia w ogóle 6) W jÄ™zykach australijskich nie ma wyrazów na oznaczenie drzewa, ryby, ptaka, chociaż na wyrazach do oznaczenia ich rozmaitych gatunków nie brak wcale 7). To samo da siÄ™ powiedzieć i o t. z. czerwono-skórych w północnćj Ameryce, albowiem w jÄ™zyku Tszoktasów sÄ… osobne wyrazy na oznaczenie rozmaitych gatunków dÄ™ba, ale na sa-

') Lat, h a m. Opuscala, str. 228.

?) T y 1 o r. Anfuenge der Cultur. T. 1, str. '241.

3) James Orton. The Anues und the Amazon. London 1870, str. 170.

Reise nach Brasilien. Frankfurt 1825. T. II, str 41.

5; Dobrizhoffer. Geschichte der Abiponer. T. U, str. 202.

6)    Nawet i w greckim jÄ™zyku nie ma o tyle osobnego wyrazu na zwierzÄ™, o ile wyraz £tboo obejmuje i czÅ‚owieka. Steinthal. Zeitseh. f. Volkerpsycholo-gio 1869. T II, str. 480.

7)    L n b b o c k. Prehistorie limes II wyd. str. 437

http://rcin.org.pl


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH452 I 436 i wyższego sianu. Wół, znajdujący się również w tym kraju, s
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH177 I 161 obszarach Australii nie spotykali podróżnicy nigdy owych wyc
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH345 I ustąpić musiaiy, walka ta odbywała się w Australii w ciaśniejszy
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH349 I 333 Mieszkanie Australczyka odpowiada zupełnie temu pierwotnemu
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH364 I XI.PAPUANiE AUSTRALIJSCY I AZYJATYCCY Nazwisko Papua, pochodzi o
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH411 I czoną kupuje sobie narzeczony od rodziców, albo też starają sobi
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH552 I 536 w głąb’ kraju do południka przylądku Komorin blizko. Na zach
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH059 I 43 gdyż w obu razach byłby się musiał okres lodowy jednostajnie
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH064 I 48 lub mniejszemi odmianami odnalesc się da. Opisanie więc ludów
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH066 I 50 oraz szew strzałkowy, gdy tymczasem szew ciemieniowopotyliczn
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH069 I 53 mierzaniu średnicy długcści stawiać końce cyrkla właśnie na t
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH109 I 93 włosa, będzie wyrażało zwiększenie się jego spłaszczenia. Naj
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH117 I 101 gły. nim do nas się dostały. Wprawdzie wiele ludów posiada t
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH119 I 103 jeszcze żadnych środków porozumienia się nie było? Według na
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH151 I w Stanach Zjednoczonych, w Chinach, WÅ‚oszech, przedewszystkiem z
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH164 I 148 od urodzenia i nie różnił się w r. 185o w niczćm od swoich z
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH254 I 238 są społeczne więzy wałęsających się po kraju myśliwskich hor
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH283 I 267 szy w samej sobie i oderwanie się jej od świata zewnętrznego
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH303 I — 287 - sały. Gdy wygnańcy przypatrzyli się zblizka swym nowym p

więcej podobnych podstron