Stosunki wielkości miednicy i kończyn.
Zwróciwszy oko od głowy ku dołowi ciała, zdawałoby się zupełnie jasnem, że pomiędzy czaszką a miednicą kobiety powinnaby istnieć pewna zgodność w stosunkach wymiarów obu. Lecz jeżeli ilość rasowych czaszek była jeszcze dotąd zanadto małą na to, aby nas niewzruszoną przeniknąć ufnością do wynalezionych średnich wartości ich wymiarów, to tym mniej możemy się tego spodziewać przy miednicach, których zasób nie dosięga nawet x/ioo części zasobu czaszek. A jednak odważył się już M. J. Web er rozróżnić miednicę na owalną czyli europejską, krągłą czyli amerykańską, czworokątną czyli mongolską i klinowatą czyli afrykańską. Jo u lin twierdził natomiast, że miednica mongolska, czyli raczej jawańska i papuańska jest zupełnie zgodną z murzyńską. Pruner Bey zaś wyraża swe przekonanie, iż nie ma plemienia, którego kobiety nie zdołałyby porodzić dzieci od ojca Europejczyka, albo też inno-plemieniowego; i że w ogóle jedno i to samo łono jest w stanie wydać dzieci z rozmaitym kształtem głowy, chociaż, według spostrzeżeń na jawańskich i północno-amery-kańskich kobietach, poród następuje łatwićj, gdy dziecko jest czystym potomkiem plemienia matki, a nie mięszańcem ’). W nowszych czasach sprowadził Fritsch do Europy stosunkowo bogaty zbiór miednic południowo-afrykauskich ludów, lecz widząc niestałość ich znamion, nie odważył się na postawienie typów. Uderzyła go mianowicie pewna okoliczność, która nas do poważnej zmusza rozwagi. Mając przed sobą kośćce ludów europejskich, da się zawsze z kształtu i obszerności ich miednic z niejaką pewnością płeć ich wywnioskować. Miednica należy przeto tutaj do znamion płci drugiego rzędu. U Buszmanów zaś, jako też Ilotentotów i Kafirów, można łatwo miednicę męzką z kobiecą pomieniać 2). Gdyby to zjawisko i w innych częściach świata powtórzyć się miało, tobyśmy dojść musieli do tego przekonania, że zupełne wyrobienie się różnic płciowych następuje dopiero pod wpływem wyższćj kultury.
!) Pruner J3 ey, Etiules sar le bassin. Paris 1S68, str. 13. ") Fritsch, Eingebornc Siidalrikas, str. 39, 299 i 415.