WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH093 I

.Najliczniejsze wymiary, lubo żeńskich miednic jedynie, zawdzięczamy Karolowi Martin, który przez dłuższy czas był w Brazylii, jako lekarz czynny, i tak murzynki jak i tuziemki leczył. On porównał wymiary miednicy 8 papuańskich, 2 pierwotno-amerykańskich, 8 malajskich, 4 buszmańskich i 15 murzyńskich kobiet, z wymiarami europejskich. O ile z tych anatomicznych podstaw jakikolwiek wniosek wyciągnąć się da, to miednice rozpadałyby się na okrągłe, u pierwotnych ludów Ameryki, Malaj czyków i Papuarów, i na poprzeczno-jajowate u afrykańskich i europejskich kobiet. Okrągłą nazywa się miednica, jeżeli średnica wejścia miednicy prosta (conjugaia) jest tak wielka, a przynajmniej prawie tak wielka jak i inne średnice tego wejścia; poprzecznie-jajowatą zaś, jeżeli o 10% lub więcej jest mniej szą od nich. Dokładniej jeszcze możnaby tę rzecz tak określić: że miednica europejskich kobiet łączy w sobie największą obszerność i szerokość z poprzeczno-owmlnem głównie wejściem; miednica Murzynki zaś taki sam kształt wejścia wprawdzie posiada, lecz zresztą jest mnfejsza i węższa. Odpowiednio do swego małego wzrostu posiadają Buszmanki z wszystkich plemion najmniejszą miednicę, z wejściem niekiedy stojąco-jajowatćm. Miednica Malajek jest wazka, wejście okrągłe, niekiedy stojąco-jajowate. Miednica kobiet ludów pierwotnych Ameryki zbliża się co do swśj wielkości do miednicy kobiet europejskich, różni się zaś od nich okrągłością wejścia. Miednica Pa-puanek nakoniec jest wprawdzie także dość okrągła, lecz zbliża się więcćj do kształtu poprzeczno-owalnego ¹).

Zwracając się obecnie do wzrostu ciała, to z góry można się spodziewać, że on nie jest w stanie dostarczyć znamienia, po którem by z pewnością pojedyncze plemiona rozróżnić się dało. Spostrzeżeń mogących być użytemi w tym celu uskuteczniono dotąd najwięcej w Stanach Zjednoczonych, podczas ostatnićj domowej wojny. Zmierzono tam wtedy do 1,104,841 mężczyzn. Dopiero z tej olbrzymiej liczby okazało się, że szybkość wzrostu zmniejszała się widocznie u wszystkich popisowych od 20-go roku życia, trwała jednakże w małym stopniu aż do 24-go roku i ustawała nawet u rodowitych Amerykanów dopiero w 30-ym roku życia zupełnie ²). Zadziwiającą była przytćm ta okoliczność, że mieszkańcy zachodnich Stanów, jako też stanu Ken-

¹) Monatsschrift f. Geburtskunde. 1866. T. XXVIII. Zesz. 1 str. 23 — 58.

²) Gould, Inyestigations in the military and anthropological statistics ol' American Soldiers. New York 1869. str. 108.

http://rcin.org.pl