WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH184 I

168

stantynopolu z nienacka zeszli, zakryły jedynie swą twarz, jak poważny Carsten Niebuhr zapewnia '). Również i w Egipcie odsłaniały się kobiety Fellahów bez wstrętu w obec mężczyzn zupełnie, jeżeli tylko ich oblicze mogło pozostać pokryte ²). „Kobieta arabska, — mówi Georg E b e r s, — pokaże bez zmięszania stopę, nogi i piersi, za to odsłonięcie tyłu głowy uważa za rzecz jeszcze nieprzyzwoitszą jak odsłonięcie oblicza, które każda zacna niewiasta starannie uKrywa” ³). Takie same wyobrażenia miano w najdawniejszych chrześciańskich gminach, gdyż apostoł nakazuje kobietom podczas nabożeństwa włos na głowie osłonić ⁴). Szczególniejszym sposobem noszą i Hottentotki zawsze chustkę na głowie jako czepek i nie jedna nie da się niczćm skłonić do jśj zdjęcia ⁵). U ludów malayskich wymaga uczucie wstydliwości znowu czego innego. Podróżnik J a g o r opowiadał autorowi, że gdj raz na wyspie filipińskiej Samar małą dziewczynkę nagą rysował, matKa ją wyłaja-ła i zmusiła do wdziania Koszulki, bez którćjbysię według naszych pojęć przyzwoitości snadnie obejść była mogła ⁶). A jednak osłaniała ona część najpotrzebniejszą według tamtejszego obyczaju, t. j. pępek. I u mieszkańców wysp żeglarskich bywa za największy wstyd uważanem, jeżeli to miejsce ciała nie jest pokryte ⁷). W Chinach mają to za wielką bezczelność, gdy kobieta mężczyźnie swą wykrzywioną nogę pokaże; jest nawet rzeczą nieprzyzwoitą o niśj wspomnieć, a na obrazach skromnych pozostaje też zawsze skryta pod suknią ⁸). Kobiety longobardzkie uważały się również za śmiertelnie zhańbione, gdy mężczyzna ich nogi aż po kolana zobaczył ⁹). Z term szczególniejszemi wybrykami wstydliwości łączy się jeszcze i ta sprzeczno^, że odsłonięcia wymagamy jako znaku uszanowania. I tak, zdejmujemy kapelusz z głowy na znak powitania na ulicy, w kościele i w ogóle w każdej pokrytej przestrzeni. Angielscy urzędni-

’) Reisebeschreibung nach Arabien. Kopenhageu 1774 T. I, str. 165.

²)    Waitz 1. c. T. I str. 359.

³)    Durch Gosen zum Sinai. Leipzig 1873 str. 45.

⁴)    Corinther. 11. 5 — 6.

⁵)    Pritsch Eingeborne Sudafricas str. 311

⁶)    zob. cbraz dziewczynki w J a gors Reisen in d. Philippinen str. 192.

⁷)    Waitz Anthrop. T. I str. 359.

⁸)    Wilh. Stri c k e r w Arch. f. Anthrop. T. IV. str. 243. 1870,

⁹)    Chroń. Salernit. cap. 76. Pert z Monumenta, Hannower 1839. T. V. str. 505.

http://rcin.org.pl