5' wysokości mający, z brudno-żóltą barwą ciała, włosem krzaczko-wato rosnącym i skórą silnym lecz puszkowatym zarostem pokrytą,— których Du Cha i 11 u w podzwrotnikowej zachodniej Afryce 1), jako nadzwyczaj płochliwych i lękliwych mieszkańców lasu wykrył, tudzież karłowaai A c k a o w i e czyli Tiki- tiki, których siedziby I) r. Schweinfurth 2) na południe od Uelle, a zatem już po za obrębem dorzecza Niki pomieszcza, i nakoniec malutcy Doko na południu od Kaffy, o których Erapf pierwszy, jakkolwiek z ust nie bardzo wiaro-godnych, swe wiadomości zebrał 3), nie przedstawiają ostatmch szczątków pierwotnej, niegdyś szeroko rozprzestrzenionej, Buszmanom po* krewnej, ludności 4).
Ci ostatni różnią się i tern jeszcze od Hottentotów, że znamiona drugorzędne płciowmści z wyjątkiem naros^w tłuszczowych u kobiet u nich nie są obecne. Mężczyźni nie przewyższają kobiet wzrostem, a miednice ich są zupełnie do siebie podobne, nawet słaby zresztą rozwój piersiowych gruczołów jest u Buszmanów obojga płci zupełuie prawie jednakowy 5J.
Buszmani stanowdą wraz z Koin-koinami osobne wspólne plemię; są oni, jak się Theophil Halin wyraził, dziećmi jednej matki. Pod względem językowym wspólne im są wprawdzie mlaskowe głoski jedynie, powstające przez przyłożenie języka do tyłu zębów łub do innych części podniebienia i oderwanie go szybkie. Jednej z takich mlaskowych głosek używają zwykłe Europejczycy, chcąc niechęć swą wyrazić, drugiej woźnica, nawołujący swe konie. Lecz prócz tych głosek nie mają wreszcie języki indów San i Koin-koin żadnego do siebie podobieństwa 6), za wyjątkiem kilku wyrazów, które jedne od drug;ch mzajemuie przejęły 7). Narzecza Buszmanów różnią się. jak u wszystkich ludów myśliwskich, wielce wzajem od siebie, chociaż pewne- pokrewieństwo pomiędzy nimi zawsze dostrzedz można s), jakie zaś jest
x) Ashango Land. str. 316 • 320 2) Petermauns Mitlheilungen, 1871. str. 138. r ’s) Krapf, Reisen in Ostafnka. Kornthal 1858. T. I, str. 76.
4) Behm, Ueber das Busclimiinnei'Gebiet w Peterm'. Uittheil. 1*858. str. 218 j uber die Zwergrolker in Afrika, tamże str. 139.
5) Frit sch, Einjeborne Sndafrikas, str. 407 i 415.
6, Theophilu s H a b n, Globns 1870, z Sier. str, 84,
7) F r i t s c h, Drei Jahre in tudafrika, str. 253.
s) T h e o p Ii i 1 II a h n, VI i VIII Jahresbericht des Dresdener Ver< ins fur Frdkunde, str. 71,