WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH200 I

184

maitych roślin; właściwym zaś dostarczycielem trucizny jest koia i biel rośliny strychnos toxifera. Przy najmniejszym zranieniu śmierć małych zwierząt o ciepłej krwi następuje natychmiast, a nawet i większe zataczają się i padają, a Humboldt zapewnia, iż używający za pokarm glinę Ortomaki zadraśnięciem swym zatrutym paznogciem przeciwnika zabijają ’). Próbki urari czyli kurara dostały się przed dziesięciu laty może do Paryża, gdzie icn znakomity fizyjolog Claude Bernard²) użył do robienia doświadczeń. Okazało się wtedy, ze ów jad działa tylkc wtenczas, gdy się wprost do krwi dostanie. Wtedy następuje porażenie ruchów mięśni dowolnych a w końcu i płuc i serca i śmierć przychodzi bez bólu, wskutek znużenia w najwyższym stopniu, na podobieństwo zatrzymującego się wahadła, gdy zegar wyjdzie. Jeżeli jad świeży, to nawet takie wielkie zwierzęta jak ta-piry, padają po zrobieniu kilku krokowa

Również i w Afryce zatruwanie postrzałów jest mocno rozprzestrzenione. W^Tedług doniesienia portugalskich podróżników mieli niegdyś Joloffowie w Gwinei i Murzyni z po nad Rio Grandę swe strzały zatruwać ³) To samo czynili i Murzyni Mandingo ⁴) za czasów⁷ Mungo Park’a i czynią to jeszcze po dziś dzień, według Benjamina And er son’a Murzyni Mandingo w Musardo ⁵). Nad brzegami białego Nilu oskarżają Murzynów Moro, zamieszkałych pod 5° pćd. szer.⁶), oraz Murzynów Bari o napawanie strzał trucizną ^r). W południowej Afryce używają, w⁷edług Bu Cha ilu, Murzyni kann tego nikczemnego środka ⁸), a Władysław Magyar ⁹) opowiada o południowych sąsiadach Kimbundów w Bihe. że ostrza swych dzid zatruwają trucizną, Liwingstone donosi o truciznie kombi, którą mieszkańcy z Schire z pewnego gatunku rośliny stropJwnfus sporządzają, jakc też i o drugim jeszcze strzałowym jadzie, którego nad jezioiem Nyassa używają, a nakoniec, że Buszmani w Kalahari z wnętrzności gąsienicy, zwanej

*) Ansichten der Natur 3 Aufl. T. I. str. 247.

²) Revue des deux mondes. Paris 1864. T. Ul, sir. 64.

³) P e s che 1. Zeitalter der Entdeckungen str. 77.

⁴) Mungo Park. Reisen im Innern von Afrika. Berlin 1799, str. 251 »

5) Globus 1871 Wrzes. T. XX. N° 9, str. 142.

⁶) Petherick. Central Africa. London 1869, str. 276.

⁷) W. v. Harnier. Reise am obern Nil, str. 50.

⁸) Exploration and Adventures in Equavorial Africa. London 1861, str. 77.

⁹) Reisen T. I, str. 375.

http://rcin.org.pl