WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH202 I

186

nićm brodaci Ainos’y ^x) na wyspach Sachalskićj i Kiullskich, a za czasów Steller’a używan Itelmy z Kamczatki w tymże samym celu tojadu (aconitum Napelkts) ²), podobnież ' mieszkańcy wysp aleuckich znali i używali do strzał podobnej trucizny ³).

Nawet na ziemi klasycznej starożytności możemy się z takiemi nieszlachetnemi zabójczeminarzędziami spotkać. Horacyjusz wspomina o nich w jednej z swoich sławionych od ⁴), a Owidiusz oskarżał ludy z nad czarnego morza w sąsiedztwie swojego wygnania o taką zbrodnię ⁵)> Pliniusz dał < nam spis przeciwtrutek na przypadek takiej rany i rzucił przytem światło na ciemną przepaść ludzkiej natury, pragnącej ostrze zelaza wzmocnić jeszcze działaniem ukąszenia węża ⁶). Nawet Kelci w Galii nie gardzili w danym razie tym środkiem ⁷), którego i hiszpańscy Arabowie jeszcze używali w swej walce

0 Granadę w r. 1484 ⁸).

Tak więc widzimj, że ów zwyczaj był rozprzestrzeniony na całej kuli ziemskiej z wyjątkiem Australii i wysp polynezkich, gdzie łuk

1 strzały nie były w użyciu. Zatrzymujemy się zaś dla tego dłużćj na tym przedmiocie, któregośmy najogólniejszy rys tylko podali⁹), ze wytępienie owej zbrodni przedstawia równocześnie jeden z owych rzadkich wypadków, w których człowiek nie tylko swój popęd towarzyski podniósł do znaczenia obyczajowej zasady, lecz i po za nią sięgając do uszlachetnienia dąży, albowiem gruby popęd zachowawczy byłby niezawodnie i użycie zatimej broni pochwalił. Że zaś ludy zaczęły się wstydzić podobnej broni i uznały ją niezgodną z własną godnością, poznajemy z jednego miejsca w Homerze. Odyseusz chciał bowiem od Ilosa w Efirze zakupić jadu do strzał, lecz ten mu go od-

Według odczytu p. v. Brandt, niemieckiego Konsula w Japonii, w obec anthropol. Towarz. w d. 10 Tr. 1871. (Yerliandlungen 1872 str. 28).

³; Kamtschatka. Frankfurt 1874, str. 236.

³) Waitz. Anthrop. T. III, str. 316.

⁴) Lib. I, 22.

⁵) Tristmm lib. III. Eleg. X. w. 62.

⁶) Hist. nat. lib. XX, 81. lib. XYHI, 1.

^T) Eorbiger Handbuch der alten Geographie. T. III, str. 147.

⁸) H er nan d o de P ulg ar. Cronica- Valencia 1780. P. III,'cap. 33.

⁹) Ausland 1870. N° 18. Ceber den Einfluss der Ortsbeseliaffcaheit auf einigo Arten der Bewaffnung, str. 432.

http://rcin.org.pl