223
przebywał, nowożeniec składa potajemnie rodzicom umówioną, cenę, narzeczoną uprowadza zaś nagle przemocą 4.
Tam gdzie większego cokolwiek pokrewieństwa nie lękano się, a rabowanie żony koniecznie żądanem nie było, musiał zalotnik żonę od rodziców kupować. Kobieta staje się wtedy własnością męża, i może przez niego prawnemu swemu następcy być przekazaną. U Ka-ribów Yenezueli 2), jako też i w podrównikowój zachodniej Afryce dziedziczy najstarszy syn wszystkie żony zmarłego ojca, z wyjątkiem własnej matki 3). To samo donosi G. Schweinfurth o Mun-sie, królu szczególnego państwa Murzynów Mombuttu nad rzeką Uelle4). Na wybrzeżu złotćm obejmował nawet ten z synów tron po ojcu, który wcześniej od innych braci ojcowski harem w posiadanie zagarnąć umiał 5). To nam tłomaczy zarazem niektóre zdarzenia w starym testamencie. Jeżeli Absalon w obliczu całój Jerozolimy żonami ojca zawładnął, miało to być objawieniem ludowi, że Dawida z tronu zrzucił 6). W tóm samem znaczeniu nakazuje Salomon ściąć głowę Adonijemu, gdyż on Abisag, ostatnią oblubienicę Dawida, zażądał za żonę i przez to tajemne swe roszczenia do tronu zdradził 7).
Tam gdzie kupno żony jest jeszcze sprawą ważną, płaci się stosunkowo wielką cenę za nią, jak np. u Kafirów 8), a wtedy niema i zwyczaju pytać się o jój przywiązanie. U ludów szlachetniejszych, jakimi byli np. Abiponi, oraz dotąd jeszcze u Patagończyków, kupno się unieważnia, jeżeli dziewczyna się nie zgadza 9). I u Niemców małżeństwo było pierwotnie kupnem, a zalotnik składał opłatę temu, w którego mocy dziewczyna lub wdowa pozostawała, a zatem ojcu, bratu, lub opiekunowi 10). W Islandyi i Norwegii kupowano również żonę 11), tak samo jak u-Anglosasów; nawet angielski obrzęd ślubny,
Å‚) Ausland 1872 Nr 9. str. 196.
2) G umil la, El Orinoco illustrade, Madrid 1741 T. I cap. 14 str. 138.
3) DuGhaillu, Ashangolaud str. 427.
Zeitschrift f. Ethnolog. 1878 T. Y, str. 12.
5y Bo s mann, Guinese-Goud-Tand-en Slavekunst, T. II str. 123.
6) 2 Regum XVI 21—22.
b 3 Regum II 19—25.
8) Gustaw Eritsch, Die Eingebornen Sudafrikas. str. 112.
9) Dobrizhoffer, 1. c. T. II, str. 257. M u s t e r s, Unter den Patagoniern, str. 190.
10) J. Grimm, Deutsche Rechtsalterthumer. Gottingen 1854, str. 420. n) Paul Labaud w Zeitschr. f. Yolkerpsycbologie. Berlin 1865. T. III,
str. 152.