0308

286 Czystka: pojawia się Beria, 1938-1939

że jest zakochany w Dawydowej, która chełpiła się później, iż zaproponował jej małżeństwo: jeśli tak, był to tylko żart. Drwił z niej, sugerując, że śpiewałaby lepiej, gdyby naśladowała Szpiller. Kiedy Dawydowa założyła lśniący pasek, powiedział jej: „Spójrz, Szpiller też jest elegancką kobietą, ale na oficjalne przyjęcia ubiera się skromniej”.⁸

Te artystki były zbyt pretensjonalne dla Stalina, ale nie brakowało innych wielbicielek, jak powiedział Własik swojej córce. Wiele jest opowieści o kobietach zapraszanych do Kuncewa. Mircchuława, młody gruziński działacz partyjny, wspominał, że podczas obiadu na Kremlu w 1938 roku Stalin kazał mu spytać młodą dziewczynę z jego komsomolskiej delegacji, czy jest córką pewnego starego bolszewika, a następnie zaprosił ją na swoją daczę. Stalin nalegał, aby Mircchuława zapytał ją dyskretnie, bez wiedzy siedzących przy stole palatynów i Gruzinów. Ta sama historia powtórzyła się z młodą gruzińską lotniczką, którą poznał na pokazach lotniczych w Tuszynie w 1938 roku i która później regularnie go odwiedzała.

Podobnych przelotnych flirtów było zapewne więcej, ale to, co działo się w Kuncewie, wykracza poza naszą wiedzę. Wszyscy, którzy znali Stalina, twierdzą, iż nie był kobieciarzem i słynął z tego, że wstydził się własnego ciała. Nie wiemy nic o jego upodobaniach seksualnych, chociaż listy Nadii sugerują, że był to namiętny związek. Interesujące światło na jego stosunki z kobietami - co wiązało się zapewne z jego poglądami na temat seksu - rzuca jego nastawienie do tańca. Lubił wykonywać samemu rosyjskie tańce ludowe, ale gdy miał tańczyćw parze, stawał się spięty. Podczas jednego z przyjęć powiedział tenorowi Kozłowskiemu, że nie tańczy, ponieważ na zesłaniu doznał urazu ręki i „nie może objąć kobiety w talii”.

Stalin ostrzegał swego syna Wasilija przed „kobietami z ideałami”, które uważał za odstręczające: „znamy ten typ, śledzie z ideałami, chude i kościste”. Znacznie swobodniej czuł się w towarzystwie kobiet z „obsługi”. Pokojówki, kucharze i wartownicy w jego domach byli zatrudniani przez resort Własika i musieli podpisywać zobowiązanie zachowania tajemnicy, chociaż w tym królestwie strachu nie było to właściwie konieczne. Nawet po upadku ZSRR niewielu z nich zdecydowało się mówić.¹ Jedną z takich osób była kremlowska fryzjerka (która tak zdenerwowała Nadię), a także Walentina Istomina, znana jako Waleczka; ta ostatnia stopniowo stała się podporą domowego życia Stalina.

1

Dziadek prezydenta Władimira Putina był szefem kuchni w jednym z domów Stalina, ale: „milczał na temat swojej przeszłości”. Jako chłopiec przynosił jedzenie Rasputinowi. Później gotował dla Lenina. Był z pewnością najsłynniejszym rosyjskim kucharzem, skoro obsługiwał Rasputina, Lenina i Stalina.