klsti448

477

ROZDZIAŁ 17. BUD

lej książce uży-giej — u Serbo-

cych pokrycie dachu, nazwa klucz, której i my wamy, znana jest z jednej strony na Kusi, a z <1 Chorwatów.

1800; konstrukcja jchy wewnętrzne, iwa, pow. Olkusz,

494. Poza krajami słowiańskiemi konstrukcja na socho jest szeroko rozpowszechniona w Europie. Pierwotną jej postać spotykamy • tu i owdzie w Hiszpanji, na znacznych przestrzeniach Szwajcarji, Niemiec, w Danji etc. Ona to podobno cechowała dawne nordyjskie budowle gospodarskie. Nhngól hio-    _

rąc, iest to konstrukcja prymitywna, prastara; w związku z tem jest też bardzo rozpowszechniona lia całej niemal kuli ziemskiej: w Azji, Ameryce i t. d.

Daje ona parę ważnych pod

Tak sochy szczytowe (g 492) łatwo mogły być i niewątpliwie bywały zastępowane przez ^j^łsoch^

(fig. 433). Podobnież sochy wcP wnętrzno zmieniały sie w półso-chy z chwila, gdy zjawiły się po-

przeczne belki_wiążąc£__ściaiiy.

Konstrukcja na pólsochy szczytowe i wewnętrzne jest nadzwyczajnie rozpowszechniona w Bul-garji i innych krajach bałkańskich _{| ?-> f (}-_{lnlu z r} (w Serbji, Czarnogórzu etc.); znają _{dac|m n;1} ^sienii./ i’ ją Czechy zachodnie, przytrafia    _KU1. Sulos

się także w Polsce;' na Białorusi Małopolska. Rys. autor. — B. Pionowy i T. d. Poza Słowiańszczyzną wi- przekrój wzdłużny i rzut poziomy tejże dzimy tego rodzaju dachy w Eu-    <⁷ - ^SOTh>-, dolną częścią

.    ,    , . .    t-,    •. , na głazach. 8 - ślemie, 10 — półsochy;

ropie zachodniej, np. we Francji etc. _dw£ _{sochy 1>rawc}    starości

Od niei należy wyróżnić kon- odchylono od pionu). Rys. .7, obrębsld. strukcie na &ochv s_ni e trzon e.

Powstaje ona wtedy, gdy wewnątrz budynku zamiast dwu lub trzech, czy czterech soch, stojących w jednym rzędzie, umieszcza się ich cztery, sześć, ośm i t. d., rozstawiając w dwa rzęay. udrą sochy to

połączone sa podślemionami, na których piętrzy się kondy, półsocli i ona to dopiero' dźwiga główne ślemię, stanowiące oparcie dla^grzthefu dachu (fig. 434 i porówn. fig. 469, cj. Potężna ta konstrukcja znana jest w wielu okolicach Słowiańszczyzny północnej, zwłaszcza zaś cechuje ogromne stodoły na Białorusi wschodnio-wileń-skiej (§ 549 i fig. 469, b i c), najprawdopodobniej kontynuujące dawne-