IMGg84 (2)

I. TEORETYCZNE PODSTAWY WSPIERANIA ROZWOJU DZIECI W PROCESIE WCZESNEJ EDUKACJI 95

ślenia, rozwiązywania problemów i umiejętności działania; wykorzystują indywidualne i grupowe motywacje oraz zachowania do stworzenia takiego środowiska, które zachęca do pozytywnych interakcji społecznych, aktywnego zaangażowania w uczenie się; stosują wiedzę w efektywnych werbalnych, niewerbalnych i medialnych technikach komunikacji dla kształtowania aktywnych dociekań, współpracy i wspierania interakcji w klasie szkolnej; planują podstawy wiedzy nauczanej w obrębie przedmiotów, pracę uczniów, współpracę ze środowiskiem, cele programowe; znają i potrafią zastosować formalne i nieformalne strategie oceniania w celu bieżącego szacowania i zapewniania ciągłości rozwoju uczniów pod względem intelektualnym, społecznym i fizycznym; są refleksyjnymi praktykami, którzy nieprzerwanie oceniają efekty swoich wyborów i działań w zawodzie na rzecz uczniów, rodziców, współpracowników i uczącej się społeczności oraz aktywnie szukają okazji do rozwoju zawodowego; współtworzą pozytywne relacje ze współpracownikami, z rodzicami, z instytucjami oraz podmiotami społeczności lokalnej dla wspierania procesu rozwoju i uczenia się młodzieży (Denek 2005).

B. Dymara (2005) poszukując dróg wspomagania rozwoju dziecka wysuwa następujące postulaty w stosunku do edukacji: edukacja z początku rozpoczętego właśnie tysiąclecia wymaga większego skupienia się na dziecku jako współtwórcy i uczestniku różnorakich działań i osobie żyjącej w trzech światach: własnym, społecznym i świecie w ogóle; edukacja jako nauka humanistyczna powinna bardziej wnikliwie opisywać bogactwo relacji będących podstawą procesów edukacyjnych oraz rozwoju dyspozycji dziecka do współdziałania, współtworzenia i współbycia, co osłabiłoby naturalne dla człowieka dążenie do współzawodnictwa, dominacji, pierwszeństwa czy górowania; uprawianie pedagogiki jako nauki winno odbywać się w ścisłej łączności z praktyką edukacyjną, podczas gdy daje się zaobserwować oddzielenie pracy uniwersytetów od szkół, którym aplikuje się nadmiar „metodyki instruktażu doraźnego”, koncentrującej się nieustannie na treściach nauczania, a nie na zasobach intelektualnych, emocjonalnych i duchowych dziecka; edukacja zorientowana na dziś i jutro musi się wiązać z przezwyciężaniem biurokracji oraz zwiększaniem wolności nauczyciela i dziecka (tamże).

Wspierającą rozwój dzieci i młodzieży wydaje się postawa facylitatorska nauczyciela (łac. facilitate - ułatwiać, wspierać), którego działania mają na celu: wyzwalać ciekawość, pozwalać jednostkom poszukiwać w różnych i nowych kierunkach, kierować się przy tym własnymi zainteresowaniami, uwalniać zmysł dociekania, pozostawiać swobodę dla pytań i indywidualnych poszukiwań, uznawać nieustanność procesów zamian. Wszystko to winno odbywać się w atmosferze sprzyjającej szczerości, autentyzmowi, zaufaniu, empatycznemu zrozumieniu (Rogers 1992).

Obecnie przyjęło się uważać, iż aktywność jest warunkiem rozwoju dziecka oraz priorytetową wartością pracy pedagogicznej (Górniok-Naglik 1999). Wskaźnikiem percepcyjno-innowacyjnego sposobu uczenia się uczniów jest aktywność