248 CZĘŚĆ 3. ZARZĄDZANIE TURYSTYKĄ A ŚRODOWISKO
Fritidsresor deklaruje zerwanie umowy z każdym hotelem, który okaże się być zamieszany w dziecięcą prostytucję (Holden, 2000). Holden (2000) opisuje także działania podejmowane w tej sferze przez Grecotels, największą sieć hotelową w Grecji. Firma ta finansuje program wspierania rolnictwa na Krecie, promuje greckie produkty w hotelach i sklepach oraz wykorzystuje lokalne materiały budowlane, zapoznając z rezultatami tych inicjatyw swoich konkurentów, stowarzyszenia turystyczne, studentów turystyki i podmioty odpowiedzialne za kształtowanie polityki rozwojowej. Ponadto sponsoruje wykopaliska archeologiczne na Krecie.
Jednym z bardziej znanych międzynarodowych przedsięwzięć w zakresie systemów zarządzania środowiskiem jest program Green Globe uruchomiony w 1994 r. przez Światową Radę Turystyki i Podróży (WTTC). W roku 1999 powstała niezależna od WTTC instytucja Green Globe 21 Certification, która sprawdza przedsiębiorstwa i obszary turystyczne pod kątem przestrzegania standardów ochrony środowiska (Holden, 2000). W swoim raporcie dla brytyjskiego oddziału WWF na temat systemów certyfikacji w turystyce firma Synergy (2000) wymienia wiele różnych rozwiązań stosowanych w tym zakresie, jak np. benchmarking, systemy certyfikacji, audyty środowiskowe, oceny oddziaływania na środowisko, systemy zarządzania środowiskowego, standard ISO 14001, analizę cyklu życia, wytyczne Sigma (sustaincibility-integrated guidelines for management\ audyty społeczne i strategiczną ocenę oddziaływania na środowisko.
Jako społeczne i kulturowe wskaźniki zrównoważenia Weaver i Opperman (2000) proponują dostosowanie do lokalnego stylu architektury, stopień komercjalizacji kulturowej, stosunek mieszkańców do turystyki, napływ nowych mieszkańców związany z turystyką, użyteczność infrastruktury i atrakcji turystycznych dla lokalnej społeczności, poziom przestępczości związanej z turystyką, rozkład zatrudnienia i płac oraz ograniczenia społeczne. Ich zdaniem nawet jeśli przedsiębiorstwa unikają bardziej skomplikowanych zagadnień, jak np. kwestia sprawiedliwości społecznej, i tak mogą podjąć wiele decyzji ograniczających negatywne skutki swojej działalności i sprzyjających ogólnemu rozwojowi. Mogą się starać budować silne powiązania z lokalną społecznością przez zatrudnianie okolicznych mieszkańców na rozmaitych stanowiskach, włączanie przedstawicieli wspólnoty w procesy planowania, zaopatrywanie się u lokalnych dostawców, zapewnienie mieszkańcom korzyści z rozbudowy infrastruktury turystycznej i udostępnienie im istniejących obiektów, sponsorowanie lokalnych przedsięwzięć, dostosowanie się do miejscowego stylu budownictwa i realizację programów uświadamiających ludziom zalety turystyki.
Takie otwarcie na potrzeby lokalnej społeczności wiąże się jednak z pewnymi problemami. Jak zauważa Hashimoto (2002), rozkwit turystyki może wówczas zaowocować, zwłaszcza w krajach rozwijających się, istotnymi zmianami społecznymi, obejmującymi np. role płci i relacje między nimi, typową strukturę rodziny i tradycyjny system wartości. Zmiany te mogą doprowadzić do wewnętrznych konfliktów, które zniwelują korzyści płynące z rozwoju turystyki.
I. Na czym polega odpowiedzialność branży turystycznej za rozwój społcczno--ekonomiczny obszarów turystycznych?
Cl
Czy władze powinny regulować funkcjonowanie branży turystycznej w imię realizacji przyjętych społeczno-ekonomicznych celów rozwojowych?
3. W jaki sposób powinno się mierzyć rozwój obszarów turystycznych?
4. Czy systemy certyfikacji sprawdzają się w branży turystycznej?
5. Czy zastosowanie wskaźników stopnia zrównoważenia działalności turystycznej wystarcza do zagwarantowania odpowiedniego wkładu ze strony przedsiębiorstw w ogólny rozwój danego obszaru?