94283101 djvu

NERWY OllW ODO WE 211

laniu i oh nie jesteśmy w stanie wykazać efektu bezpośredniego, to jednak zmiany pewne niewątpliwie zachodzą i dotyczą, jak widzieliśmy wyżej, przeważnie pobudliwości nerwów,

Przytoczyliśmy wyżej dowody, że i najsłabszy prąd indukcyjny pozostawia pewną zmianę, którą badaniem pobudliwości nerwu możemy wykazać. Podobnie działają nietylko słabe prądy elektryczne, ale i wszystkie inne słabe podniety; mechaniczne, chemiczne, termiczne i t, d. Szczególnie patologia układu nerwowego przedsta wia liczny szereg dowodów, że i najsłabsze podniety wpływają na pobudliwość nerwów. Wiadomo np., że ucisk skóry, zęba, w prawidłowych warunkach nie sprawia nam żadnego bólu ; tymczasem w rozpoczynających się sprawach zapalnych, tak w skórze, np. przy obieraniu końców palców, jakoteż w okostnej zęba, kiedy wskutek wysięku lub tylko zmian w krążeniu krwi, ucisk śród-tkankowy się zwiększa, okolice te mogą być jeszcze zupełnie nie-bolesne, lecz pod wpływem najmniejszego ucisku zewnętrznego uczu-wamy ból, niekiedy nawet bardzo dotkliwy. Oczywiście więc, że tu ma miejsce także zsumowywanie się podrażnienia miejscowego z działaniem podniety zewnętrznej, że wskutek podrażnienia miejscowego wprawdzie nie został przekroczony próg pobudliwości, lecz pobudliwość zostaje znacznie podniesiona.

Zmiany chemiczne i fizyczne w nerwach podczas stanu czynnego

i śmierci

Ponieważ składu chemicznego nerwu, jak to już widzieliśmy wyżej, do dziś dnia nie znamy dokładnie, przeto i zmiany w nim zachodzące podczas stanu czynnego i podczas obumierania również nie mogą być dokładnie oznaczone, tern bardziej, że jak z histologicznego badania nerwów wiadomo, nie wszystkie składowe części włókien nerwowych biorą jednostajny udział podczas stanu czynnego. Cała sprawa przenoszenia się stanu czynnego, jako też i przechodzenia w stan czynny pod wpływem bodźców zewnętrznych, odbywa się prawdopodobnie wyłącznie tylko w włóknie osiowem. Oczywiście więc, że i zmiany chemiczne, jeżeli wogóle istnieją, i muszą zachodzić przeważnie tylko w tej części włókna nerwowego. Ponieważ włókna osiowe w stosunku do innych składników pma nerwowego stanowią bardzo nieznaczną część, przeto już z góry można przypuścić, ze zmiany chemiczne w nerwach wogóle muszą być bardzo nieznaczne. Rzeczywiście badania w tym kierunku wy-