dzyżebrowych i prostowników grzbietu w odcinku piersiowym. Stosujemy głaskania, rozcierania, ugniatania podłużne, a w miarę poprawy stanu zdrowia należy dołączyć wibrację (w przestrzeniach międzyżebrowych oraz całej klatki piersiowej, wykonywanąprzy pogłębionym wdechu i pogłębionym wydechu pacjenta). Przy ogólnie dobrym stanie pacjenta dołączamy oklepywanie łyżeczkowe, roztrząsanie i „sprężynowanie klatki piersiowej”.
Należy zająć się również korekcją bocznego skrzywienia kręgosłupa. (Postępowanie omówione w części pierwszej w rozdziale pt.„ Zniekształcenia kręgosłupa”, str. 255).
Wprowadzamy ćwiczenia ogólnousprawniające. Stosuje się dużo ćwiczeń w pozycjach izolowanych.
W dalszej kolejności stosuje się ćwiczenia korekcji postawy.
Usprawnianie powinno trwać co najmniej 3 miesiące, bowiem tylko taki minimalny okres daje widoczny efekt.
Wszelkiego typu nacięcia klatki piersiowej w celu usunięcia tworów zawartych w jamie opłucnej lub w śródpiersiu nazywamy torakotomią. Do najczęściej wykonywanych zabiegów torakotomii w chorobach płuc należą:
• Lobektomia polega na wycięciu żebra i usunięciu całego lub części płata płuca, cięcie zwykle prowadzi się przez łożysko VII i VIII żebra. Przy operacji przecina się mięśnie: czworoboczny, najszerszy grzbietu, równoległoboczny i zębaty przedni.
• Pneumonektomia polega na wycięciu żebra i usunięciu całego płuca. Technika jest taka sama jak przy lobektomii, z tym że cięcie prowadzi się zwykle przez łożysko V żebra.
Chory po operacji pozostaje z drenażem zamkniętym przez okres około 3-7 dni. Pielęgnowanie należy wykonywać w pozycji pionowej klatki piersiowej podtrzymywanej przez poduszki tak, aby nie zaciskały drenu. Po każdej operacji związanej z uśpieniem ogólnym w drogach oddechowych dochodzi do wzrostu wydzieliny, którą należy usunąć, aby zapobiec powstaniu pooperacyjnej niedodmy, spowodowanej zatkaniem drobnych oskrzeli i oskrzelików. Dochodzi również do zbierania się krwi i płynu tkankowego w przestrzeni zajmowanej uprzednio przez tkankę płucną. Wskutek przecięcia mięśni pasa barkowego oraz łopatki istnieje niebezpieczeństwo powstania zrostów, które mogą poważnie ograniczyć ruchomość zarówno barku, jak i klatki piersiowej. Może również wystąpić boczne skrzywienie kręgosłupa.
• Torakoplastyka. Zabieg ten wykonuje się tylko w przypadkach, gdy istniejące w płucach jamy chcemy doprowadzić do zamknięcia przez uzyskanie trwałego zapadnięcia części lub całego płuca oraz w gruźlicy. Operacja polega na resekcji szeregu żeber. Zależnie od potrzeb usuwa się ich od czterech do dziewięciu. Operację wykonuje się zwykle w dwóch lub trzech etapach w odstępach dwu lub trzytygodniowych.
Usunięcie pierwszego żebra pozbawia punktów przyczepu mięśnie pochyłe. Zostają przecięte również mięśnie
61