366 (8)

366 Podstawy nawigaqi morskiej

takie mają wyraźną przewagę nad załogami statków, ze względu na możliwość obróbki dużej objętości informacji dotyczących stanów pogody i obserwacji oceanograficznych. Instytucje lądowe, lub wyspecjalizowane ośrodki do prowadzenia porad dla kapitanów statków oceanicznych, posiadają szerokie źródło ciągłych informacji hydrometeorologicznych i oceanograficznych. Zbieranie tych danych z całego świata odbywa się metodą łączności telefonicznej, radiowej, łączami komputerowymi oraz informacji z satelitów.

Do opracowania tych danych wymagana jest wiedza i kompetencje profesjonalnej kadry, która może opracować wiele specjalistycznych informacji w tak krótkim czasie. Kadra opracowująca porady związane z prowadzeniem statków oceanicznych składa się z meteorologów, klimatologów, oceanografów jak również architektów okrętowych oraz informatyków, statystyków, a także doświadczonych kapitanów. Ponadto zasięga się porady u w ielu konsultantów z pokrewnych dziedzin wiedzy.

Obecnie prowadzenie statków na oceanie odbywa się w oparciu o najnowsze osiągnięcia techniki przy planowaniu trajektorii bezpiecznej, optymalnej, gdzie potrzebna jest dodatkowo wiedza z zakresu oceanografii, meteorologii, wiedzy okrętowej, architektury okrętowej oraz ekonomiki morskiej. Wymaga to nowoczesnej metody globalnej łączności, szybkich metod przetwarzania i obróbki danych.

Prognozy eksploatacyjne określane przez personel winny zapewniać najszybszą podróż, maksymalnie bezpieczną dla załogi i pasażerów, jak również chroniącą ładunek i kadłub przed złą pogodą, z uwzględnieniem prognoz oceanograficznych na całej trajektorii. Punktem wyjściowym do rozwiązania jest charakterystyka prędkościowa określona przez komputer oraz modele falowania na całym rozpatrywanym obszarze. Tak opracowana trajektoria uwzględnia: warunki pogody, dane oceanograficzne, falowanie, wiatr, prądy. Opracowywane są trajektorie uwzględniające kryterium minimum czasu przejścia, przy ograniczeniach określających bezpieczeństwo statku.

Planowanie ma charakter dynamiczny. Trajektoria teoretyczna obliczona według programu komputerowego jest oceniana przez specjalistę w zakresie jej wykonalności ze względu na ochronę kadłuba i ładunku, w zależności od sposobu załadowania i zanurzenia oraz dzielności morskiej jednostki, wyposażenia nawigacyjnego, jak również zapewnienia utrzymania punktualności rozkładu rejsu. Nie spełnienie tych założeń budzi zastrzeżenia armatora, operatora oraz powoduje nadmierne zużycie paliwa.

Wprowadzone do planu poprawki przesyłane są kapitanowi w formie instrukcji. Całokształt elementów klasycznego modelu wyspecjalizowanej instytucji zajmującej się poradami dla kapitanów przez prowadzenie statków po trajektoriach optymalnych pokazano na rysunku 18.16.