416 (7)

416

Podstawy nawigacji morskiej

19.10. Prądy pływowe

Poziomy ruch mas wody, wywołany siłami grawitacji ciał niebieskich (Księżyc i Słońce) określa się mianem prądów pływowych. Prąd pływowy jest to okresowy, poziomy ruch mas wody, związany z przypływem i odpływem, spowodowany siłami grawitacji, a raczej ich składowych poziomych na powierzchni wody. Z kolei prądy niepływowe są to prądy, które nie są wywołane pływami. Zwykle, w ogólnej cyrkulacji systemu wodnego na oceanach lub morzach, wyróżniamy prądy: stałe, okresowe, kompensacyjne oraz prądy powstałe w wyniku zmiennych warunków meteorologicznych.

Model prądów pływowych na powierzchni Ziemi, przy zerowej deklinacji Księżyca, jest następujący:

1.    Kierunki prądów pływowych są zgodne z przypływami i odpływami, w cyklu półdobowym księżycowym, w kierunkach wschód, zachód.

2.    Na większych szerokościach geograficznych skoki pływów są mniejsze, jak również listki utworzone przez obwiednie wektorów sił prądotwórczych zwężają się w kierunkach południowym na półkuli północnej, i odwrotnie ku północy na szerokościach południowych (rys. I9.32).

1 W 3,15.2	i *	0. 6. 12	\ \ u’.	» % % 10 0. 21E	<(i =00*
; 4 t %	ś %	18. 24	7/ ł	8 *: 1 1 1

s

<p = 30° N

Rys. 19.32. Układ wektorów siły prądotwórczej dla odpowiednich momentów a) dla szerokości obserwatora 00°. b) dla szerokości obserwatora 30° N [52]

b)